Ιπτάμενα αυτοκίνητα μπορεί να μην έχουμε ακόμα, όμως η τεχνολογία έχει κάνει τεράστια άλματα (και) στο κομμάτι της υγείας.
Η τεχνητή νοημοσύνη, η ρομποτική και γενικά η τεχνολογία, έχουν ανοίξει νέους δρόμους για το πώς θα αντιμετωπίζουμε ασθένειες αλλά και επισιτιστικά προβλήματα στο μέλλον και η αισιοδοξία είναι μεγάλη στην επιστημονική κοινότητα.
Δες παρακάτω μερικές από τις μεγαλύτερες ανακαλύψεις και εξελίξεις στην ιατρική τεχνολογία που ενδέχεται να κυριαρχήσουν στο μέλλον της ιατρικής.
Τρείς… πραγματικότητες για την ιατρική εκπαίδευση
Η επαυξημένη, η εικονική και η μικτή πραγματικότητα αποτελούν τεχνολογίες που επεκτείνουν τους ορίζοντες των ανθρώπινων αισθήσεων. Η επαυξημένη πραγματικότητα (AR) επιτρέπει στους χρήστες να βλέπουν το πραγματικό περιβάλλον ενώ προβάλλει ψηφιακές πληροφορίες σε αυτό. Αντίθετα, η εικονική πραγματικότητα (VR) απομονώνει τον χρήστη από τον πραγματικό κόσμο, δημιουργώντας μια πλήρη προσομοίωση. Η μικτή πραγματικότητα (MR), από την άλλη, συνδυάζει στοιχεία και από τους δύο κόσμους, προβάλλοντας πληροφορίες που αλληλεπιδρούν με το φυσικό περιβάλλον.
Έτσι, η επαυξημένη πραγματικότητα μπορεί να βοηθήσει τους χειρουργούς προβάλλοντας κρίσιμες πληροφορίες κατά τη διάρκεια μιας επέμβασης, η εικονική πραγματικότητα μπορεί να χρησιμοποιηθεί αποτελεσματικά στην ψυχιατρική για τη θεραπεία φοβιών, ενώ η μικτή πραγματικότητα μπορεί να φέρει επαναστατικές καινοτομίες στην ιατρική εκπαίδευση και στον σχεδιασμό επεμβάσεων πριν από την εκτέλεσή τους.
Για παράδειγμα, η συσκευή Microsoft HoloLens ανοίγει εντελώς νέους ορίζοντες για την ιατρική εκπαίδευση, καθώς μπορεί να προβάλει το ανθρώπινο σώμα σε πλήρες μέγεθος μπροστά στους φοιτητές ιατρικής. Έτσι, τα όργανα, οι φλέβες και τα οστά γίνονται ορατά με ακρίβεια σε τρισδιάστατη μορφή, επιτρέποντας στους μελλοντικούς επαγγελματίες υγείας να αναλύουν το σχήμα τους και να απομνημονεύουν τα χαρακτηριστικά τους πιο αποτελεσματικά σε σχέση με τη μελέτη από ένα βιβλίο.
Ήδη, πολλές πανεπιστημιακές σχολές αξιοποιούν αυτές τις τεχνολογίες. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η συνεργασία του Case Western με την Cleveland Clinic, η οποία οδήγησε στη δημιουργία μιας νέας πανεπιστημιούπολης υγείας το 2019. Επίσης, στη Σχολή Ιατρικής του Πανεπιστημίου NYU, οι φοιτητές μελετούν ανατομία μέσω εικονικής πραγματικότητας αντί για παραδοσιακά πτώματα.
Επαναστατικές τεχνολογίες για παράλυτους
Η έρευνα στις διεπαφές εγκεφάλου-υπολογιστή (BCI) έχει κάνει τεράστια άλματα. Ο Δρ. Gary Marcus του New York University και ο Δρ. Christof Koch από το Allen Institute for Brain Science είχαν προβλέψει ότι τα εμφυτεύματα εγκεφάλου βρίσκονται στο σημείο όπου ήταν η χειρουργική διόρθωση ματιών πριν δεκαετίες, αλλά η πρόοδος θα είναι ραγδαία.
Το 2024, οι δοκιμές BCI είναι πλέον γεγονός. Η Neuralink του Elon Musk προσελκύει περισσότερη προσοχή, ενώ εταιρείες όπως η Synchron έχουν ορατά αποτελέσματα. Ένα εμφύτευμα τους, το stenrode, τοποθετείται μέσω της σφαγίτιδας φλέβας με ελάχιστα επεμβατική διαδικασία, αποφεύγοντας τη χειρουργική του εγκεφάλου. Μετά από δέκα επιτυχημένες δοκιμές, η Synchron ετοιμάζεται να πάρει έγκριση από τον FDA σε δοκιμή με 50 ασθενείς, το τελευταίο βήμα πριν την εμπορική διάθεση του.
Τεχνολογίες όπως αυτή, συνδυασμένες με εξωσκελετούς, ανοίγουν νέες δυνατότητες. Το 2019, ένας 30χρονος παράλυτος, κατάφερε να κινήσει και τα τέσσερα άκρα του μέσω ενός εξωσκελετού ελεγχόμενου με τον νου του, φέρνοντας ελπίδα.
Και αυτές οι τεχνολογίες είναι μόνο η αρχή. Από τσιπ για τέλεια όραση έως έλεγχο συσκευών με τη σκέψη, το μέλλον στο συγκεκριμένο τομέα προδιαγράφεται λαμπρό. Ήδη, συσκευές όπως κοχλιακά εμφυτεύματα και συστήματα διέγερσης για τη νόσο του Πάρκινσον βρίσκονται στην αγορά.
3D εκτύπωση φαρμάκων για παιδιά
Από τη στιγμή που όπλα, σοκολάτες, παιχνίδια, ακόμη και ολόκληρα σπίτια, εκτυπώνονται πλέον σε 3D εκτυπωτές, δεν μας εκπλήσσει καθόλου η δυνατότητα εμφάνισης φαρμάκων στο μέλλον μέσω 3D εκτύπωσης. Είναι μια λογική εξέλιξη.
Το 2015, η FDA ενέκρινε το φάρμακο Spritam για την επιληψία, το οποίο κατασκευάζεται με 3D εκτύπωση. Η μέθοδος αυτή δημιουργεί το χάπι στρώση-στρώση, κάνοντάς το να διαλύεται γρηγορότερα από τα παραδοσιακά. Την ίδια χρονιά, επιστήμονες από το University College of London, ξεκίνησαν να πειραματίζονται με φάρμακα σε ασυνήθιστα σχήματα – δεινοσαύρους ή χταπόδια – ώστε τα παιδιά να παίρνουν ευκολότερα τα χάπια. Η καινοτομία αυτή τους οδήγησε στην ίδρυση της FabRx το 2014.
Παρότι η εμπορική διάθεση καθυστέρησε σε σχέση με τις αρχικές εκτιμήσεις, η εξέλιξη στον τομέα συνεχίζεται. Σήμερα, η FabRx διεξάγει την πρώτη παιδιατρική κλινική δοκιμή φαρμάκων μέσω 3D εκτύπωσης στην Ευρώπη, διερευνώντας την αποτελεσματικότητα και την εξατομίκευση αυτών των φαρμάκων στην καθημερινή ιατρική πράξη.
Ίαση μέσω… παιχνιδιών
Το 2017, η Qualcomm και η United Healthcare ανακοίνωσαν την ενσωμάτωση wearables της Samsung και της Garmin στο εθνικό πρόγραμμα ευεξίας τους. Οι συμμετέχοντες μπορούσαν να κερδίσουν πάνω από $1,000 ετησίως αν πετύχαιναν καθημερινούς στόχους βάδισης. Αυτή η συνεργασία μεταξύ ασφαλιστικών εταιρειών, κατασκευαστών wearables και της αρχής του gamification ανοίγει νέες δυνατότητες. Το gamification χρησιμοποιεί «παιχνιδιάρικα» κίνητρα, που ενθαρρύνουν τους ανθρώπους να υιοθετήσουν υγιεινές συνήθειες, όπως απαιτούν οι ασφαλιστικές εταιρείες υγείας.
Παράδειγμα αποτελεί και η εφαρμογή MySugr για τη διαχείριση του διαβήτη, όπου οι χρήστες «εξημερώνουν τέρατα» μέσα από τις ενέργειές τους. Η ιδέα γεννήθηκε από δύο φίλους με διαβήτη, οι οποίοι δημιούργησαν ένα σύστημα πόντων για μικρές καθημερινές βελτιώσεις στη διαχείριση της υγείας τους. Σήμερα, η εφαρμογή χρησιμοποιείται από εκατομμύρια ανθρώπους παγκοσμίως.
Ωστόσο, προκύπτουν σοβαρά ηθικά ερωτήματα. Θα χρησιμοποιούν οι ασφαλιστικές εταιρείες δεδομένα για την αύξηση ασφαλίστρων σε «υψηλού κινδύνου» πελάτες; Πώς θα προστατευθεί η ιδιωτικότητα; Και πώς θα επηρεάσει αυτή η παρακολούθηση τη σχέση εργοδοτών, εργαζομένων και ασφαλιστικών εταιρειών;
Τεχνητή τροφή: Η ελπίδα ενάντια στην επισιτιστική κρίση;
Συνθετικό τσάι; Κρέας καλλιεργημένο σε εργαστήριο; Τεχνητό γάλα; Θρεπτικά συστατικά και βιταμίνες σε ένα πρωτεϊνικό shake; Επιστημονικής φαντασίας ταινίες όπως το Matrix, το Star Trek ή το Γυρίστε τον Γαλαξία με ωτοστόπ μας έδειξαν μια εικόνα του μέλλοντος της διατροφής, αποκομμένη από τη Μητέρα Γη. Μερικές καινοτόμες λύσεις είναι ήδη εδώ, υπόσχονται μια επιλογή για την ανακούφιση της υπερβολικής καταπόνησης των φυσικών πόρων και παράλληλα παρέχουν τροφή για εκατομμύρια ανθρώπους.
Για παράδειγμα, η ολλανδική εταιρεία Mosa Meat παρουσίασε το πρώτο της μπέργκερ στο Λονδίνο το 2013, και ενώ χρειάστηκε πολύ περισσότερο χρόνο από τα αρχικά προβλεπόμενα 3-4 χρόνια, τώρα έχει υποβάλει αίτηση για κανονιστική έγκριση για την κυκλοφορία του προϊόντος της στη Σιγκαπούρη.
Αλλά το τεχνητό κρέας είναι μόνο η κορυφή του παγόβουνου του 21ου αιώνα. Η Hoxton Farms με έδρα το Λονδίνο δημιουργεί μια καλλιεργημένη εναλλακτική λύση για το λίπος χοιρινού, καλλιεργώντας βλαστικά κύτταρα χοίρου μέσα σε μεγάλους βιοαντιδραστήρες. Η πορτογαλική Cell4Food αναπτύσσει ένα προϊόν που αντικαθιστά το ψιλοκομμένο χταπόδι, η Onego Bio στη Φινλανδία παράγει οβαλβουμίνη, την κύρια πρωτεΐνη του ασπράδιου αυγού, μέσα σε μυκηλιακά κύτταρα, και ο αμερικανός συνεργάτης της Perfect Day παράγει ορό γάλακτος μέσω ζύμωσης.
Η γαλλική Standing Ovation παράγει καζεΐνες, τις κύριες πρωτεΐνες του γάλακτος, για να δημιουργήσει εναλλακτικές λύσεις τυριού υψηλής ποιότητας χωρίς ζωικά προϊόντα.
Η φωνή ως εργαλείο διάγνωσης και ιατρικής υποστήριξης
Τα τελευταία χρόνια, ερευνητές και επαγγελματίες υγείας έχουν ανακαλύψει τη χρησιμότητα των λύσεων που βασίζονται στη φωνή, τόσο για διαγνωστικούς σκοπούς όσο και για την υποστήριξη καθημερινών εργασιών, όπως η διαχείριση δεδομένων.
Η επιστήμη έχει δείξει ότι τα χαρακτηριστικά της φωνής των ασθενών – γνωστά και ως φωνητικοί βιοδείκτες – αποκαλύπτουν πολλά για την υγεία τους. Αυτοί οι βιοδείκτες μπορούν να βοηθήσουν στην ανίχνευση σοβαρών ασθενειών και κινδύνων υγείας. Για παράδειγμα, η Vocalis Health, σε συνεργασία με την Mayo Clinic, ανέπτυξε εργαλεία παρακολούθησης και ανίχνευσης της υγείας μέσω φωνής. Μία από τις πρώτες μελέτες τους επικεντρώθηκε στον εντοπισμό φωνητικών βιοδεικτών για την πνευμονική υπέρταση. Δυστυχώς, η εταιρεία δεν φαίνεται να λειτουργεί πλέον.
Μια άλλη πρωτοβουλία είναι η Sonde Health Inc., μια εταιρεία με έδρα τη Βοστώνη, που αναπτύσσει πλατφόρμα τεχνολογίας φωνής για την παρακολούθηση και διάγνωση ψυχικών και σωματικών παθήσεων. Με την ταχεία πρόοδο της τεχνολογίας, αναμένουμε πολλές ακόμα λύσεις στον τομέα αυτό στο μέλλον.
Με πληροφορίες από medicalfuturist.com