Μπορεί κατά τη διάρκεια της χρονιάς που πέρασε να μην προχώρησαν ούτε οι μισοί από τους είκοσι διαγωνισμούς για μονάδες απορριμμάτων που σχεδίαζε το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας, αλλά φέτος αναμένεται να ξεκινήσουν τουλάχιστον 15 διαγωνισμοί, είτε μέσω Σύμπραξης Δημοσίου και Ιδιωτικού Τομέα, είτε ως παραδοσιακά δημόσια έργα.
Αιτία των καθυστερήσεων είναι μεταξύ άλλων οι γραφειοκρατικές διαδικασίες των δημοπρασιών, αλλά και οι πάσης φύσεως προσφυγές των συμμετεχόντων στους διαγωνισμούς. Μια τέτοια περίπτωση είναι και αυτή της Μονάδα Επεξεργασίας Αποβλήτων (ΜΕΑ) στη Ναύπακτο, που θα εξυπηρετεί τις ανάγκες των δήμων Ναυπάκτου, Μεσολογγίου και Θέρμου. Το έργο που χρηματοδοτείται από το ΕΣΠΑ των Υπουργείων Υποδομών και Περιβάλλοντος επαναδημοπρατήθηκε λόγω της εμπλοκής που υπήρξε στο διαγωνισμό. Μάλιστα στις 25 Ιανουαρίου, αν δεν δοθεί παράταση, θα κατατεθούν οι προσφορές για τη ΜΕΑ, έργο προϋπολογισμού 22,6 εκατ. ευρώ μαζί με το δικαίωμα προαίρεσης για λειτουργία της μονάδας για πέντε επιπλέον χρόνια (αρχικά προβλέπεται η 5ετής λειτουργία από τον ανάδοχο).
Στη διάρκεια του 2021 αναμένεται και η δημοπράτηση της Μονάδα Επεξεργασίας Αποβλήτων (ΜΕΑ) στο ΧΥΤΑ Στράτου, που θα καλύπτει τις ανάγκες των Δήμων Αγρινίου, Αμφιλοχίας και Ξηρομέρου. Το έργο έχει προϋπολογισμό 20 εκατ. ευρώ και περιλαμβάνει και την επέκταση του ΧΥΤΑ. Η Μονάδα Επεξεργασίας Αποβλήτων θα έχει δυνατότητα επεξεργασίας 23.914 τόν/έτος σύμμεικτων αστικών αποβλήτων, ενώ στη Μονάδα Επεξεργασίας Βιοαποβλήτων θα επεξεργάζονται 9.482 τόνοι/έτος διαχωρισμένα στην πηγή βιοαπόβλητα και 2.371 τον/έτος πράσινων αποβλήτων.
Αν και οι καθυστερήσεις είναι δεδομένες, το παρήγορο με τις Μονάδες της Αιτωλοακαρνανίας, τόσο στη Ναύπακτο, όσο και στο Αγρίνιο, είναι ότι έχουν εξασφαλισμένη κοινοτική χρηματοδότηση. Αν κοιτάξει κανείς συνολικά τα έργα που προβλέπει το νέο Εθνικό Σχέδιο για τη διαχείριση των απορριμμάτων, πολλά από αυτά δεν έχουν ακόμη βρει χρηματοδότηση…
Αναζητούνται ακόμη 1,3 δισ. ευρώ για το Εθνικό Σχέδιο
Το νέο Εθνικό Σχέδιο Επεξεργασίας Αποβλήτων (ΕΣΔΑ) προβλέπει τη λειτουργία 62 μονάδων επεξεργασίας απορριμμάτων, οι τέσσερις από τις οποίες θα είναι μονάδες καύσης. Το συνολικό κόστος κατασκευής των 62 μονάδων προσεγγίζει τα 2,7 δισ. ευρώ, με αποτέλεσμα να αναζητούνται περίπου 1,3 δισ. ευρώ για να καλυφθεί το κενό χρηματοδότησης του σχεδίου. Σύμφωνα με το νέο ΕΣΔΑ, θα κατασκευαστούν 28 νέες μονάδες επεξεργασίας αποβλήτων (ΜΕΑ) ενώ σήμερα λειτουργούν μόλις πέντε. Θα κατασκευαστούν, επίσης, 30 μονάδες διαχείρισης αποβλήτων ενώ σήμερα λειτουργούν τέσσερις.
Στο σχέδιο περιγράφεται, για πρώτη φορά στην Ελλάδα, και το μοντέλο ενεργειακής αξιοποίησης των απορριμμάτων με την παραγωγή εναλλακτικού καυσίμου από τα υπολείμματα των μονάδων επεξεργασίας και των Κέντρων Διαλογής Ανακυκλώσιμων Υλικών (ΚΔΑΥ). Τα εναλλακτικά καύσιμα θα παράγονται από τρεις ή τέσσερις μονάδες, το συνολικό κόστος κατασκευής των οποίων ενδέχεται να φτάσει τα 800 εκατ. ευρώ.
Με την καύση θα περιορίζεται το ποσοστό των απορριμμάτων που οδηγούνται σε ταφή, δηλαδή στις σημερινές χωματερές ή Χώρους Υγειονομικής Ταφής Υπολειμμάτων (ΧΥΤΥ). Για την υλοποίηση των μονάδων επεξεργασίας (πλην των τριών ή τεσσάρων μονάδων καύσης) απαιτούνται, σύμφωνα με το ΕΣΔΑ, περίπου 1,9 δισ. ευρώ. Μέχρι στιγμής, έχει εξασφαλιστεί χρηματοδότηση μόλις 626 εκατ. ευρώ και συνεπώς αναζητούνται περίπου 1,3 δισ. ευρώ που μπορούν να βρεθούν, κατά το ΥΠΕΝ, από ανακατανομή πόρων του υφιστάμενου ΕΣΠΑ, είτε μέσω Συμπράξεων Δημοσίου και Ιδιωτικού Τομέα (ΣΔΙΤ), είτε από δανεισμό.
Δημήτρης Παπαδάκης-Εφημερίδα Συνείδηση