Στ. Σταμέλλος: “Ναι, όσο κι αν μοιάζει ουτοπία, όσο βαρύς κι αν είναι ο βράχος…”

*Γράφει ο Στέφανος Σταμέλλος

Ναι, όσο κι αν μοιάζει ουτοπία, όσο βαρύς κι αν είναι ο βράχος…

Η αντιπαράθεση ιδεών στην επιστήμη και στην φιλοσοφία, όπως και στην πολιτική, είναι συστατικό στοιχείο για την εξέλιξη της σκέψης του ανθρώπου, αλλά και της κοινωνίας. Σήμερα ζούμε την πλήρη αποιδεολογικοποίηση της κοινωνίας και την απαξίωση των ιδεολογικών προσανατολισμών, η οποία είναι επικίνδυνη και βολεύει μόνο το «σύστημα». Η αντιπαράθεση ιδεών και η φιλοσοφική συζήτηση φυσικά και τους ενοχλεί. Δείτε τα μέσα ενημέρωσης, έντυπα και ηλεκτρονικά, και ψάξτε να βρείτε χώρο και χρόνο για τη φιλοσοφία, την αμφισβήτηση και την αναζήτηση.

Η φιλοσοφία παρουσιάζεται σαν ένα παιχνίδι ιδεών, που δεν έχουν καμιά σχέση με την πραγματικότητα, κάτι που λίγοι έχουν το προνόμιο να το καταλαβαίνουν. Ένα παιχνίδι ιδεών επικίνδυνο και όχι ωφέλιμο για τους ανθρώπους του μόχθου. Οι του συστήματος θεωρούν ότι όλες οι αναζητήσεις και οι συζητήσεις πρέπει να έχουν στόχο την κοινή «επιβίωση» και να περιστρέφονται γύρω από τον άξονα της οικονομίας, το εμπόριο και το κέρδος. Είναι η προπαγάνδα του «καπιταλιστικού ρεαλισμού», που καθορίζει όχι μόνο την πολιτισμική παραγωγή, αλλά και την εργασία και την παιδεία, λειτουργώντας ως ένα αόρατο φράγμα που περιορίζει τη σκέψη και την αναζήτηση.

Η ελληνική κοινωνία -και η παγκόσμια- βρίσκεται, κατά την εκτίμησή μου, στη δίνη της πολύπλευρης κρίσης που αναφέρεται κυρίως στην καταρράκωση των αξιών: της ελευθερίας, της δημοκρατίας, της ειρηνικής συνύπαρξης, των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, της δικαιοσύνης, της δίκαιης κατανομής του πλούτου, της κοινωνικής αλληλεγγύης, της προστασίας του περιβάλλοντος και της φύσης.

Το ζητούμενο στις εκλογές της 21ης Μαΐου είναι η «ρεαλιστική» αντιπρόταση στον «ρεαλιστικό καπιταλισμό», που θα σηκώσει, σιγά σιγά, τον βράχο -και όχι το λιθαράκι- για την ευζωία και την μελλοντική βιωσιμότητα της κοινωνίας και της φύσης. Για την αλλαγή του τρόπου ζωής, του τρόπου παραγωγής και κατανάλωσης, με σεβασμό και αξιοπρέπεια.

Είναι αντικειμενικό όμως ότι το πρόβλημα δεν θα το λύσουν οι εκλογές ή αυτές οι εκλογές… Θα χρειαστεί να «φιλοσοφήσουμε», να πιστέψουμε ότι έχουμε υποχρέωση να συζητήσουμε, να ανοίξουμε το διάλογο κάνοντας πλατιά στέκια – εργαστήρια φιλοσοφίας και αναζήτησης. Ναι, όσο κι αν μοιάζει ουτοπία, όσο βαρύς κι αν είναι ο βράχος, δεν είναι καιρός για λιθαράκια!

Λαμία, Απρίλης 2023