των Μαρίας Αμπατζή, Γεωργίας Μπόχτη, Γιάννη Σάρρου / ypaithros.gr
Σε αναβρασμό βρίσκονται τις τελευταίες εβδομάδες οι τοπικές κοινωνίες, μετά την αποκάλυψη ότι το υπουργείο Τουρισμού προωθεί νομοσχέδιο μέσω του οποίου προβλέπεται η σύσταση της ανώνυμης εταιρείας «Ιαματικές Πηγές Ελλάδος (ΙΠΕ)». Η είδηση προκάλεσε την έντονη αντίδραση τόσο του Συνδέσμου Δήμων Ιαματικών Πηγών Ελλάδας (ΣΔΙΠΕ), όσο και της Κεντρικής Ένωσης Δήμων Ελλάδας (ΚΕΔΕ), με τα Δημοτικά Συμβούλια το ένα μετά το άλλο να ζητούν ομόφωνα την απόσυρση των επίμαχων άρθρων 7 έως 14 του νομοσχεδίου «Ανάπτυξη ιαματικού τουρισμού και λοιπές διατάξεις».
Δεν τέθηκε σε διαβούλευση
«Για ένα νομοσχέδιο που δεν έχει τεθεί σε δημόσια διαβούλευση, ώστε να συζητηθεί από τους επίσημους φορείς και να πάει προς ψήφιση, θεωρείται επιεικώς απαράδεκτο». Με αυτήν του τη φράση, ο Παναγιώτης Ζαφειρίου, πρώην πρόεδρος του ΣΔΙΠΕ, δίνει το στίγμα των προθέσεων και των απόψεων της τοπικής αυτοδιοίκησης, όπως επίσης και των εμπλεκόμενων ανθρώπων στον χώρο. «Το υπουργείο Τουρισμού δεν στρέφει προς τη σωστή κατεύθυνση το νομοσχέδιο, ώστε να δοθεί λύση στα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι δήμοι που διαχειρίζονται τις ιαματικές πηγές», τονίζει στην «ΥΧ» ο κ. Ζαφειρίου.
Ο ίδιος δηλώνει ότι «η αντίδραση της Τοπικής Αυτοδιοίκησης είναι μεγάλη», με την ΚΕΔΕ να ζητά διαβούλευση από μηδενική βάση, ώστε να μπουν οι όροι και οι βάσεις μιας ορθής ανάπτυξης στον τομέα των ιαματικών πηγών. «Άλλο οι πηγές που διαχειριζόταν ο ΕΟΤ και άλλο οι πηγές που διαχειρίζεται η Τοπική Αυτοδιοίκηση. Πρέπει να ξεκαθαριστούν αυτά τα ζητήματα και από εκεί και πέρα να κάνουμε τα επόμενα βήματα», αναφέρει ο ίδιος.
Σύμφωνα με τους δήμους που ανήκουν στον Σύνδεσμο, η σύσταση της «ΙΠΕ ΑΕ» πλήττει άμεσα και πολυεπίπεδα τα συμφέροντα της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, ενώ παράλληλα ακυρώνει τον αναπτυξιακό ρόλο της και διαψεύδει τις προσδοκίες των τοπικών κοινωνιών. «Ο ΣΔΙΠΕ ως φορέας της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, που εκπροσωπεί σε πανελλαδικό επίπεδο τους δήμους που έχουν στα διοικητικά τους όρια ιαματικές πηγές, θεωρεί την εξέλιξη αυτή ακραία αντιαυτοδιοικητική».
Φθιώτιδα
Την αντίθεσή τους στην ιδιωτικοποίηση των ιαματικών πηγών της ευρύτερης περιοχής του Δήμου Δομοκού εκφράζουν τα στελέχη του δήμου. Σύμφωνα με τον αντιδήμαρχο Δομοκού και υπεύθυνο για τις ιαματικές πηγές, Νίκο Καλημέρη, «ο δήμος είναι αντίθετος στην προοπτική της ιδιωτικοποίησης. Τα λουτρά πρέπει να ανήκουν στην Τοπική Αυτοδιοίκηση και εφόσον δεν μπορούν να τα διαχειριστούν οι ίδιοι να δίνονται με δημοπρασία σε ιδιώτες χωρίς όμως να μεταβιβάζεται η περιουσία».
Στο ερώτημά μας γιατί μέχρι και σήμερα δεν έχουν αξιοποιηθεί οι πηγές που παρουσιάζουν ενδιαφέρον, σε όλο τον Νομό Φθιώτιδας, ο κ. Καλημέρης ήταν ιδιαίτερα προβληματισμένος. «Υπάρχει ένα γενικότερο πρόβλημα το οποίο ξεκίνα από τον Σύνδεσμο και καταλήγει στους δήμους. Δυστυχώς, μέχρι σήμερα πολλοί δήμοι δεν αξιοποίησαν, όπως θα έπρεπε τις υποδομές και το βασικότερο από όλα δεν επένδυσαν σε υλικοτεχνική υποδομή και ανθρώπινο δυναμικό, με αποτέλεσμα πολλές από αυτές να είναι απαξιωμένες».
Χαρακτηριστικό παράδειγμα, σύμφωνα με τον ίδιο, αποτελεί η ξενοδοχειακή υποδομή, ακόμα και οι ιαματικές εγκαταστάσεις, οι οποίες στο σύνολό τους κατασκευάστηκαν τη δεκαετία του ’70 χωρίς μέχρι και σήμερα να έχουν βελτιωθεί. Αναφερόμενος στο θέμα των ιαματικών πηγών της Φθιώτιδας δήλωσε ότι «τα τελευταία χρόνια με τη βελτίωση των οδικών αξόνων η πρόσβαση σε αυτούς τους χώρους θα είναι άμεση και χωρίς ιδιαίτερα προβλήματα. Για να αναβαθμιστεί, όμως, ο ρόλος τους και να αυξηθεί η επισκεψιμότητά τους, άρα κατ’ επέκταση και τα έσοδα, θα πρέπει η ποιότητα και η παροχή υπηρεσιών να είναι και αυτή σε ένα διαφορετικό επίπεδο, κάτι το οποίο λείπει σήμερα».
Ήπειρος
Μία από τις τελευταίες αντιδράσεις έρχεται από την Ήπειρο, όπου το Διοικητικό Συμβούλιο της ΠΕΔ Ηπείρου με ομόφωνη απόφασή του ζητά την απόσυρση των άρθρων 7-14 του σχεδίου νόμου του υπουργείου Τουρισμού «εξαιτίας του κινδύνου της ιδιωτικοποίησης του φυσικού πόρου των ιαματικών πηγών».
Όπως τόνισε ο πρόεδρος της ΠΕΔ Ηπείρου, Χρήστος Ντακαλέτσης, «για τις ιαματικές πηγές της Ηπείρου που έχουν λάβει σήμα αναγνώρισης φυσικού πόρου, δρομολογούνται παρεμβάσεις αναβάθμισης των υποδομών, στο πλαίσιο του Interreg, με φορέα υλοποίησης την Περιφέρεια Ηπείρου και τα έργα αυτά θα κινδυνεύσουν, σε περίπτωσης αλλαγής του ιδιοκτησιακού καθεστώτος των πηγών».
Αλεξανδρούπολη
Κατά του νομοσχεδίου συντάσσεται και η Τουριστική Ιαματική Επιχείρηση Δήμου Αλεξανδρούπολης. «Δεν εμπιστευόμαστε τα αποτελέσματα που θα φέρει η διαχείριση μιας εταιρείας με έδρα την Αθήνα που θα αδυνατεί να αφουγκραστεί τα ιδιαίτερα προβλήματα κάθε τόπου», δηλώνει ο πρόεδρος, Βασίλης Δέλκος. Σημειώνει το ιδιαίτερο καθεστώς των Ιαματικών Λουτρών Τραϊανούπολης, που γειτνιάζουν με αρχαιολογικό χώρο.
Μέσα στην εβδομάδα συναντήθηκαν με αρχαιολόγους της Εφορείας Αρχαιοτήτων Έβρου, στοχεύοντας στην αξιοποίηση. Χρειάζεται αρχικά η χαρτογράφηση της περιοχής και, στη συνέχεια, η σύναψη προγραμματικής σύμβασης μεταξύ των δύο, ώστε να γίνει μελέτη, με στόχο την ανάδειξη των μνημείων και την επανάχρηση των Οθωμανικών Λουτρώνων, που θα συγκεντρώσει διεθνές ενδιαφέρον. «Ανακοινώθηκε η σύσταση ανώνυμης εταιρείας χωρίς προηγούμενη επικοινωνία με τον Σύνδεσμο, ώστε να διαμορφωθεί από κοινού ένα νομοσχέδιο. Χάνουμε ως δήμοι την επιλογή να εφαρμόσουμε πολιτική για τον τόπο μας», καυτηριάζει. Ελπίζει το υπουργείο να αναθεωρήσει τα συγκεκριμένα άρθρα προς όφελος των δήμων.