Στην εποχή της ψηφιακής τεχνολογίας που τα δεδομένα αποτελούν τον πιο πολύτιμο πόρο, η ασφάλεια των πληροφοριακών συστημάτων είναι πιο σημαντική από ποτέ. Παράλληλα οι κυβερνοεπιθέσεις αυξάνονται τόσο σε συχνότητα όσο και σε πολυπλοκότητα απειλώντας όχι μόνο επιχειρήσεις, αλλά κυβερνήσεις και άτομα. Σε αυτό το περιβάλλον, οι ηθικοί χάκερ διαδραματίζουν καθοριστικό ρόλο, μιας και προσφέρουν προστασία απέναντι στις απειλές αυτές του κυβερνοχώρου.
Τι είναι όμως οι ηθικοί χάκερ;
Υπάρχουν δύο κύριοι τύποι χάκερ
Ηθικοί χάκερ (ή πιο σωστά White Hat Hacker): Ένας ηθικός χάκερ που σκοπός τους δεν είναι να βλάψει το σύστημα ή τον οργανισμό, αλλά αντιθέτως μέσω προσομοιώσεων αυτής της διαδικασίας εντοπίζουν τρωτά σημεία και παρέχουν λύσεις για τη διασφάλιση της ασφάλειας στην επιχείρηση.
Μαύρο χάκερ: Οι παραδοσιακοί χάκερ σας ονομάζονται χάκερ μαύρου καπέλου και είναι μη ηθικοί χάκερ που πραγματοποιούν επιθέσεις με κακόβουλες προθέσεις, συχνά για να συλλέξουν χρηματικά οφέλη ή να κλέψουν δεδομένα επιχειρήσεων, κυβερνήσεων και ατόμων.
Που συμβάλλουν οι ηθικοί χάκερ;
Σε αντίθεση λοιπόν με τους κακόβουλους χάκερ, οι ηθικοί χάκερ είναι επαγγελματίες όσον αφορά την κυβερνοασφάλεια και χρησιμοποιούν τον ίδιο τύπο δεξιοτήτων και γνώσεων για να προστατεύσουν έναν οργανισμό και να βελτιώσουν τη στοίβα τεχνολογίας του αντί να τον βλάψουν. Άρα με τις γνώσεις τους στον προγραμματισμό, τα δίκτυα και τα λειτουργικά συστήματα εντοπίζουν αδυναμίες στα συστήματα πληροφορικής.
Λειτουργούν ως η πρώτη γραμμή άμυνας και αποτελούν κρίσιμη ασπίδα απέναντι στις απειλές του κυβερνοχώρου. Ο εντοπισμός των κινδύνων πριν αυτοί εκδηλωθούν εξοικονομεί χρόνο, χρήματα και φήμη στους οργανισμούς. Ο στόχος τους δεν είναι να προκαλέσουν βλάβες ή να εκμεταλλευτούν τα τρωτά σημεία, αλλά να προλάβουν τις κακόβουλες ενέργειες άλλων δουλεύοντας πάντα με τη συγκατάθεση του οργανισμού που τους προσλαμβάνει και ακολουθώντας αυστηρούς κανόνες ηθικής.
Με ποιον τρόπο λειτουργούν;
Η βασική μέθοδος εργασίας των ηθικών χάκερ ονομάζεται «δοκιμή διείσδυσης» (penetration testing). Σε αυτή, οι χάκερ προσομοιώνουν πραγματικές κυβερνοεπιθέσεις ώστε να αξιολογήσουν την αντοχή των συστημάτων και να εντοπίσουν αδυναμίες που θα μπορούσαν να εκμεταλλευτούν κακόβουλοι δράστες.
Χρησιμοποιώντας λοιπόν τις ίδιες τεχνικές και τα εργαλεία που θα χρησιμοποιούσαν οι κακόβουλοι χάκερ, οι ηθικοί χάκερ εντοπίζουν προβλήματα προτού αυτά γίνουν πραγματική απειλή. Μετά την ανάλυση των δεδομένων που έχουν συλλέξει, σχετικά με την απόδοση των συστημάτων ασφαλείας της εκάστοτε επιχείρησης, παραδίδουν λεπτομερείς αναφορές στο τμήμα πληροφορικής των οργανισμών, περιγράφοντας τα τρωτά σημεία και προτείνοντας λύσεις για τη διόρθωσή τους.
Γιατί όμως είναι απαραίτητοι;
Ο ρόλος τους δεν είναι μόνο τεχνικός αλλά και εκπαιδευτικός, καθώς βοηθούν οργανισμούς να κατανοήσουν την ανάγκη για πρόληψη και έγκαιρη αντίδραση. Οι ηθικοί χάκερ είναι η πρώτη γραμμή άμυνας σε έναν κόσμο όπου η κυβερνοασφάλεια αποτελεί νούμερο ένα προτεραιότητα των οργανισμών και των επιχειρήσεων.
Η συνεχής εξέλιξη της τεχνολογίας έχει δημιουργήσει ένα κοινωνικό περιβάλλον στο οποίο κάθε πτυχή της ζωής μας εξαρτάται από ψηφιακά συστήματα. Από μια τραπεζική συναλλαγή στο ηλεκτρονικό εμπόριο, αλλά και τις υποδομές υγείας και ενέργειας, όλα βασίζονται σε δίκτυα που είναι ευάλωτα σε επιθέσεις. Όσο αυξάνονται οι κυβερνοεπιθέσεις τόσο πιο απαραίτητοι θα γίνονται οι ηθικοί χάκερς διασφαλίζοντας την εμπιστευτικότητα δεδομένων και τη λειτουργία κρίσιμων υποδομών.
Ο ρόλος τους στην εκπαίδευση του προσωπικού
Πέρα από τη διενέργεια τεχνικών ελέγχων, οι ηθικοί χάκερ διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο και στην εκπαίδευση των στελεχών και των υπαλλήλων μιας εταιρείας. Μεγάλος αριθμός κυβερνοεπιθέσεων προκύπτουν από ανθρώπινα λάθη, όπως το άνοιγμα κακόβουλων email ή η χρήση αδύναμων κωδικών πρόσβασης. Μέσα από σεμινάρια και εκπαιδευτικά προγράμματα, οι ηθικοί χάκερ βοηθούν τους οργανισμούς να αναπτύξουν μια κουλτούρα ασφάλειας.
Ηθικά ζητήματα και προκλήσεις
Παρότι στη θεωρία οι ηθικοί χάκερ λειτουργούν με γνώμονα την προστασία των επιχειρήσεων, η εργασία τους εγείρει ορισμένα ηθικά ζητήματα. Πόσο ασφαλές είναι να έχουν πρόσβαση σε τόσο ευαίσθητα δεδομένα και δίκτυα;
Απαιτείται υψηλό επίπεδο εμπιστοσύνης, καθώς οποιαδήποτε παραβίαση θα μπορούσε να έχει καταστροφικές συνέπειες. Μην ξεχνάμε πως υπάρχει πάντα ο κίνδυνος οι γνώσεις ενός ηθικού χάκερ να χρησιμοποιηθούν με κακόβουλο τρόπο.
Για αυτόν ακριβώς το λόγο, οι οργανισμοί που συνεργάζονται με ηθικούς χάκερ θα πρέπει να φροντίζουν η επιλογή των επαγγελματιών να διεξάγεται με αυστηρά κριτήρια λαμβάνοντας υπόψη όχι μόνο την εμπειρία, αλλά και άλλους παράγοντες όπως τη φήμη και την ηθική τους ακεραιότητα. Οι ηθικοί χάκερ θα πρέπει να έχουν διάφορες δεξιότητες και πιστοποιήσεις ώστε να εξειδικεύονται σε ορισμένους τομείς.
Ένας ηθικός χάκερ για να θεωρείται σωστός επαγγελματίας θα πρέπει να είναι ειδικός στις γλώσσες δέσμης ενεργειών, ικανός σε λειτουργικά συστήματα και γνώσεις δικτύωσης, ενώ θα πρέπει επίσης να έχει καλή κατανόηση της ασφάλειας των πληροφοριών, ειδικά στο πλαίσιο του αξιολογούμενου οργανισμού. Αναγκαίο είναι επίσης να συμμορφώνεται με τους κανόνες ηθικής της επιχείρησης στην οποία εκδηλώνει ενδιαφέρον να εργαστεί.
Ποια εν τέλη η επικρατέστερη άποψη για τους ηθικούς χάκερ;
Ακόμη και με τα ηθικά ερωτήματα τα οποία εγείρονται είναι απαραίτητη η ύπαρξη ηθικών χάκερ στις επιχειρήσεις. Για αυτό κάθε οργανισμός ο οποίος δεν έχει αυτή τη στιγμή ένα τέτοιο άτομο στην ομάδα του θα πρέπει να κινητοποιηθεί ώστε να αυξήσει και την ασφάλεια του ίδιου!