“Κατά πόσο οι σύγχρονες πόλεις της χώρας είναι λειτουργικές και κυρίως ασφαλείς για τους κατοίκους τους”…

*Γράφει ο Κώστας Μαστροκώστας

Μερικές σκέψεις…

Παρακολουθώντας με θλίψη την εξέλιξη τις κακοκαιρίας που άφησε πίσω της τεράστιες καταστροφές και νεκρούς με το μάτι του κυκλώνα να εστιάζεται κυρίως στην Θεσσαλία, σου έρχονται στο μυαλό σκέψεις για το κατά πόσο οι σύγχρονες πόλεις της χώρας ( σύγχρονες! λέμε τώρα! ) είναι λειτουργικές και κυρίως ασφαλείς για τους κατοίκους τους. Τα Τρίκαλα για παράδειγμα δέχθηκαν την οργή του Daniel όπως και ο Βόλος με συνέπεια η πόλη να βουλιάξει κυριολεκτικά από την λάσπη και τα φερτά υλικά των χειμάρρων και του Ληθαίου ποταμού. Να θυμίσω ότι τα Τρίκαλα αυτοπροσδιορίζονταν και αυτοδιαφημίζονταν ως η πιο κούλ πόλη της ελληνικής επαρχίας με πολλές καινοτομίες και έξυπνες λύσεις για την καθημερινότητα των κατοίκων της. Ψηφιοποίηση, ευρυζωνικότητα, ποδηλατόδρομοι, έξυπνα λεωφορεία και λοιπές άλλες “καινοτομίες”. Όλα αυτά έγιναν μάλιστα εφαλτήριο και εισιτήριο για τον πρώην «μεταρρυθμιστή» δήμαρχο της πόλης που αναβαθμίστηκε σε υπουργός του Μητσοτάκη.
Ήρθε όμως ο Daniel ορμητικά να γκρεμίσει σαν χάρτινο πύργο όλες αυτές τις δράσεις θυμίζοντάς μας κάπως απότομα και βίαια ότι το Α και το Ω σε μια πόλη είναι η οχύρωσή της απέναντι σε φυσικά φαινόμενα που γνωρίζουμε ότι και περιοδικότητα έχουν αλλά και διαρκώς αυξανόμενη ένταση. Η απλή αυτή παρατήρηση και η γνώση λειτουργίας της φύσης ωθεί ή πρέπει να ωθεί τις τοπικές κοινωνίες και πόλεις να ξεκινούν την οργάνωσή τους από τα πρώτα και τα βασικά. Αν δεν έχεις αποστραγγιστικά σε μια περιοχή που βρίσκεται στο χαμηλότερο σημείο μιας λεκάνης απορροής των υδάτων, ή αν δεν κάνεις αντιπλημμυρικά έργα δίπλα σε έναν χείμαρρο, ή αν δεν οργανώνεις την αντιπυρική σου προστασία μέσα ή δίπλα σε ένα δάσος, τότε μοιραία η συνέχεια θα είναι δεδομένη και νομοτελειακή. Ή θα πνιγείς ή θα καείς. Το ίδιο θα συμβεί αν δεν προνοήσεις οι υποδομές σου να αντέξουν το πλημμύρισμα του Ληθαίου, του Ρουστιανίτη, της Βίστριζας, ή του Σπερχειού, το οποίο θα γίνει με μαθηματική ακρίβεια έστω και με περιοδικότητα 40 ή 50 χρόνων. Όταν τα σχέδια πόλης έχουν μπει μέσα σε κοίτες ποταμών θα υποστείς την ορμή των υδάτων όπως για παράδειγμα έγινε πριν κάμποσα χρόνια στον Ξηριά της Λαμίας που κατέστρεψε επιχειρήσεις και περιουσίες στο μεγάλο του φούσκωμα. Καλός λοιπόν ο ποδηλατόδρομος και δεν αμφισβητείται η χρησιμότητά του αλλά αν γίνεται δίπλα στο ποτάμι, όταν έρθει η «κατεβασιά» που λέγαμε μικροί στην Σπερχειάδα, δεν θα αφήσει τίποτα όρθιο όπως συνέβη τώρα δυστυχώς στην πόλη των Τρικάλων.
Το παράδειγμα της Θεσσαλικής πόλης δείχνει με έμφαση ότι οι εχέφρονες και διορατικοί δήμαρχοι που επιφορτίζονται με τον σχεδιασμό, πρέπει πάνω και πριν απ’ όλα να σχεδιάζουν την άμυνα και την προστασία της πόλης τους και μετά όλα τα άλλα. Τρανό παράδειγμα οι παρεμβάσεις του αείμνηστου Λαμπρούλη στην Λάρισα την δεκαετία του 80 που έσωσαν την πόλη το 23 ή του Πελετίδη που οχύρωσε την Πάτρα απέναντι σε αυτούς τους κινδύνους.
Αυτή η προσέγγιση δείχνει και την ουσία αλλά και την ικανότητα που πρέπει να διαθέτει ο Δήμαρχος. Και δεν μιλάμε για αυτούς που δεν έχουν πάρει καθόλου χαμπάρι τι μπορεί να συμβεί μελλοντικά στην πόλη τους αν την επισκεφθούν ξανά ο Ιανός, ο Daniel ή δεν ξέρω ποια άλλη καταστροφή με ευφάνταστο όνομα. Δεν μιλάμε γι’ αυτούς που αρέσκονται σε έργα βιτρίνας, σκαστούρια, πανηγύρια και φωτογραφίες. Μιλάμε και γι΄ αυτούς όπως ο Τρικαλινός δήμαρχος που πήγαν παραπέρα απ’ τα πανηγύρια το έργο τους αλλά ξέχασαν δυστυχώς τα βασικά. Οι πόλεις μας πρέπει να προφυλαχθούν από τα φυσικά φαινόμενα που βαίνουν αυξανόμενα και η καραμέλα της «κλιματικής αλλαγής» πρέπει να γίνει καμπανάκι κινδύνου και όχι κολυμπήθρα του Σιλωάμ για να ξεπλύνει την αδράνεια, την ανικανότητα και την απραξία όλων όσων έχουν την ευθύνη να σχεδιάσουν και να υλοποιήσουν. Και βεβαίως όλες αυτές οι φυσικές καταστροφές πρέπει να γίνουν και σπίθα αφύπνισης της κοινωνικής συνείδησης και ενεργοποίησης των πολιτών και όσον αφορά την αντιμετώπιση και όσον αφορά την επιλογή των προσώπων σε θέση ευθύνης. Κι εδώ ισχύει το χιλιοειπωμένο, ότι μετά την απομάκρυνση από το ταμείο, ουδέν λάθος αναγνωρίζεται…