“Μήπως πρέπει να μπει ένα τέλος στα Μικρά Υδροηλεκτρικά Έργα;”

*Γράφει ο Στέφανος Σταμέλλος

Μήπως πρέπει να μπει ένα τέλος στα Μικρά Υδροηλεκτρικά Έργα;

Το Μεσογειακό Ινστιτούτο για τη Φύση και τον Άνθρωπο (MedINA) γράφει ότι «Ο Αώος στερεύει – Η έλλειψη οικολογικής παροχής απειλεί ένα από τα τελευταία ποτάμια ελεύθερης ροής της Ευρώπης» [https://dasarxeio.com/2025/05/21/144303/]. Αξιοσημείωτο δε είναι ότι βρίσκεται διαρκώς στο προσκήνιο, για πολλούς λόγους, η πρόσφατη Οδηγία της ΕΕ για την Αποκατάσταση της Φύσης και την επαναφορά των ποταμών.

Η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει αναγνωρίσει πλέον επίσημα ότι η ελεύθερη ροή των ποταμών και η αποκατάσταση των υδάτινων οικοσυστημάτων είναι αναγκαίες προϋποθέσεις για την επιβίωση της βιοποικιλότητας, την ανθεκτικότητα απέναντι στην κλιματική κρίση και την προστασία του υδατικού κύκλου. Με την πρόσφατη αυτή Οδηγία, καλεί τα κράτη μέλη να αφαιρέσουν τουλάχιστον 25.000 χιλιόμετρα φραγμάτων, φραγμών και εμποδίων από τα ποτάμια της Ευρώπης έως το 2030.

Την ίδια ώρα, στην Ελλάδα συνεχίζεται, συχνά σιωπηλά, η κατασκευή δεκάδων Μικρών Υδροηλεκτρικών Έργων ακόμα και σε ευαίσθητες προστατευόμενες περιοχές, διαλύοντας ρέματα και τοπικά οικοσυστήματα, με ελάχιστο έως μηδενικό όφελος για το ενεργειακό σύστημα.

Η πραγματικότητα είναι αμείλικτη. Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία του ΑΔΜΗΕ και του ΔΕΔΔΗΕ, τα Μικρά Υδροηλεκτρικά, που τη νύχτα φαίνονται ως “ΑΠΕ Δικτύου”, συμμετέχουν με μόλις 3% περίπου στο ημερήσιο ενεργειακό μείγμα, ενώ η περιβαλλοντική τους επιβάρυνση είναι πολλαπλάσια και διαρκής. Η μέση ημερήσια κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας στην Ελλάδα είναι περίπου 150–170 GWh. Τα 200 MW (ipto ANALYTICS) συνεχούς ισχύος επί 24 ώρες = 4.800 MWh = 4,8 GWh. Άρα τα ΜΥΗΕ του Δικτύου συμμετέχουν με λιγότερο από 3% στο ημερήσιο ενεργειακό μείγμα, και μόνο αν δουλεύουν στο φουλ όλο το 24ωρο, πράγμα λίγο σπάνιο.

Συμπερασματικά, τα ΜΥΗΕ αν και καταστρέφουν πολύτιμα φυσικά ρέματα – υδάτινα οικοσυστήματα, δεν προσφέρουν ουσιαστικά στην ευστάθεια του Ηλεκτρικού Συστήματος, ούτε συμμετέχουν ενεργά στη ρύθμισή του. Είναι ενεργειακά περιθωριακά και περιβαλλοντικά ζημιογόνα με μεγάλο περιβαλλοντικό αποτύπωμα. Θα πρότεινα, με βάση τη λογική, πως είναι η ώρα να σταματήσει αυτή η αναντίστοιχη πολιτική και να απελευθερωθούν τα ποτάμια και τα ρέματα, αλλά και να σταματήσουν, επιτέλους, οι συγκρούσεις με τις τοπικές κοινωνίες.

Στέφανος Σταμέλλος

https://www.e-ecology.gr

https://www.facebook.com/stefanos.stamellos/