Απάτη στον ΦΠΑ: 100 ευρώ το δευτερόλεπτο χάνει η Ελλάδα-Το σχέδιο αντιμετώπισής της

Διασταυρώσεις με δεδομένα συναλλαγών σε ευρωπαϊκό επίπεδο θα μπορεί να διενεργεί η ΑΑΔΕ από το 2024

Ανοίγει «βηματισμό» από την 1η Ιανουαρίου 2024 η φορολογική διοίκηση για την καταπολέμηση της απάτης από τον ΦΠΑ, καθώς η Ελλάδα εξακολουθεί να βρίσκεται στις πρώτες θέσεις των χωρών της Ε.Ε. με τις μεγαλύτερες απώλειες από ΦΠΑ.

Με βάση τα τελευταία επίσημα στοιχεία της Ε.Ε., κάθε δευτερόλεπτο η χώρα μας χάνει 100 ευρώ και σε ετήσια βάση πάνω από 5 δισ. ευρώ, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για την οικονομία, την αγορά και την κοινωνία. Στο πλαίσιο αυτό, από τις αρχές του 2024 η Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ) προχωρά στην υιοθέτηση νέων κανόνων για να κλείσει τα παράθυρα στους επιτήδειους που κλέβουν ΦΠΑ από το Δημόσιο, είτε μέσω ηλεκτρονικών συναλλαγών είτε μέσω ενδοκοινοτικών συναλλαγών, λειτουργώντας ως «εξαφανισμένοι έμποροι», με απάτη τύπου carousel.

Ειδικότερα, η ΑΑΔΕ θέτει σε εφαρμογή την απόφαση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, που έχει υιοθετηθεί ήδη από τη χώρα μας, και με την «άδεια» της οποίας μπορεί να ζητεί από τους παρόχους υπηρεσιών πληρωμών να αποστέλλουν πληροφορίες για διασυνοριακές πληρωμές που εκκινούν από κράτη-μέλη, όπως επίσης και για τον δικαιούχο αυτών των διασυνοριακών πληρωμών.

Κεντρικό Ηλεκτρονικό Σύστημα Πληροφοριών για τις Πληρωμές
Αυτό ουσιαστικά σημαίνει ότι από το 2024 ανοίγει ο δρόμος για τον ελεγκτικό μηχανισμό να αντλεί πληροφορίες απ’ όλα τα τραπεζικά συστήματα, οι οποίες μάλιστα θα συγκεντρώνονται κεντρικά σε μία ευρωπαϊκή βάση δεδομένων, το Κεντρικό Ηλεκτρονικό Σύστημα Πληροφοριών για τις Πληρωμές (Central Electronic System of Payments information – «CESOP»), όπου θα αποθηκεύονται, θα συγχωνεύονται και θα διασταυρώνονται με δεδομένα από άλλες ευρωπαϊκές βάσεις δεδομένων.

Όλες δε οι πληροφορίες που θα αποθηκεύονται στο CESOP θα τίθενται στη συνέχεια στη διάθεση των εμπειρογνωμόνων των φορολογικών διοικήσεων των κρατών-μελών που ασχολούνται με την καταπολέμηση της απάτης στον ΦΠΑ, μέσω ενός δικτύου που ονομάζεται EUROFISC.

Επισημαίνεται ότι η πρώτη αποστολή δεδομένων πληρωμών από τους παρόχους υπηρεσιών πληρωμών προς την ΑΑΔΕ αναμένεται να γίνει μέχρι τις 30 Απριλίου 2024 και θα αφορά το πρώτο τρίμηνο του 2024.

Σκοπός του νέου αυτού μέτρου είναι να δώσει στις φορολογικές αρχές των κρατών-μελών τα κατάλληλα εργαλεία για τον εντοπισμό πιθανής απάτης στον ΦΠΑ, στο ηλεκτρονικό εμπόριο, από πωλητές/προμηθευτές που είναι εγκατεστημένοι σε άλλο κράτος-μέλος ή σε τρίτη χώρα.

Με το νέο πλαίσιο που δημιουργείται η Ε.Ε., αλλά και η χώρα μας ευελπιστούν ότι θα περιορίσουν τις απώλειες από τον ΦΠΑ, δίνοντας φυσικά ιδιαίτερη έμφαση και στις απάτες τύπου carousel, οι οποίες είναι πολύπλοκες και δύσκολα ανιχνεύσιμες, καθώς καλύπτονται πίσω από πραγματικές συναλλαγές.

Η απάτη carousel
Είναι γνωστό άλλωστε, όπως προκύπτει και από το όνομα της απάτης carousel, ότι εγκληματικά δίκτυα και απατεώνες στήνουν μια σειρά από συναλλαγές, με την εκκίνηση να αποτελεί μια ενδοκοινοτική συναλλαγή, μέσα από τις οποίες ανακτάται παράνομα ΦΠΑ. Μπορεί να υπάρξουν ακόμη και 100 ενδιάμεσες συναλλαγές, με την πλειονότητα των εμπλεκομένων να μη γνωρίζει ότι χρησιμοποιήθηκε ως «απομονωτής» για να χαθούν τα ίχνη των πραγματικών δραστών.

Γιώργος Κούρος • gkouros@naftemporiki.gr