Γ. Οικονόμου: Η χώρα μας θωρακίζει το επενδυτικό πλαίσιο και θωρακίζεται απέναντι σε όσους επιχειρήσουν να θέσουν σε αμφισβήτηση την ασφάλεια ή και τη δημόσια τάξη

Ο Βουλευτής ΝΔ Φθιώτιδας και πρώην Υπουργός Γιάννης Οικονόμου μιλώντας στην Επιτροπή Εθνικής Αμυνας Εξωτερικών Υποθέσεων της Βουλής, κατά τη συζήτηση του Νομοσχεδίου, σημείωσε ότι η χώρα μας θωρακίζει το επενδυτικό πλαίσιο και θωρακίζεται απέναντι σε όσους επιχειρήσουν να θέσουν σε αμφισβήτηση την ασφάλεια ή και τη δημόσια τάξη.

Όπως επεσήμανε, «το σχέδιο νόμου μπροσδιορίζει μια σειρά από κρίσιμα μέτρα που βοηθούν στην αποτελεσματική αντιμετώπιση αυτής της απειλής, εναρμονίζει το θεσμικό πλαίσιο στην χώρα μας με την πλειονότητα των κρατών μελών της ΕΕ και καθορίζει τον τρόπο λειτουργίας του εθνικού μηχανισμού για τον έλεγχο των ΑΞΕ για λόγους δημόσια τάξης και ασφάλειας.

ΑΞΕ και ασφάλεια είναι δύο βασικές έννοιες του υπό συζήτηση νομοσχεδίου και θε ήθελα πριν μπω στην παρουσίαση των άρθρων του νομοσχεδίου να μείνω λίγο παραπάνω σε αυτά.

Οι ΑΞΕ είναι απαραίτητες τόσο οικονομικά όσο και για την εισαγωγή πολύτιμης τεχνογνωσίας , η οποία σε αρκετούς τομείς δυστυχώς λείπει από την χωρά μας. Ιδιώτες, επιχειρηματικά σχήματα ακόμη και κρατικές επιχειρήσεις επενδύουν σε ολόκληρο τον κόσμο αναζήτωντας επιχειρηματικές ευκαιρίες και δημιουργούν ανάλογα ανταγωνιστικά πλεονεκτήματα εφόσον οι τοπικές οικονομίες μπορούν να διαχειριστούν ορθά, τόσο θεσμικά όσο και οικονομικά και κοινωνικά τις επενδύσεις αυτές».

Σταχυολογώντας τα κρίσιμα σημεία τόνισε ότι:

«Χρειάζεται προσοχή :

• στην εξακρίβωση των πηγών του χρήματος

• στο να μην γίνονται οι επενδύσεις όχημα για την διευκόλυνση και την προαγωγή εγκληματικών δραστηριοτήτων

• να μην χρησιμοποιούνται τέτοια σχήματα για τον έλεγχο κρίσιμων εθνικών υποδομών, ως βιτρίνες κρατών που έχουν αλλότριες επιδιώξεις

• τέλος αυξημένη προσοχή χρειάζεται σε επενδύσεις που γίνονται από κρατικές εταιρείες ή κυβερνήσεις ώστε να μην αποκτήσουν πρόσβαση σε πληροφορίες και εθνικά κρίσιμες υποδομές».

 

Αναλυτικά η ομιλία του:

Το νομοσχέδιο που συζητάμε σήμερα και που βασίζεται στον  ευρωπαϊκό Κανονισμό 2019/452 συνιστά μια σημαντική  θεσμική παρέμβαση στην θωράκιση της χώρας μας απέναντι σε όσους επιχειρήσουν να θέσουν σε αμφισβήτηση  την ασφάλεια ή και τη δημόσια τάξη μέσω του ελέγχου επιχειρήσεων και περιουσιακών στοιχείων που ανήκουν σε μια σειρά από ευαίσθητούς ή και ιδιαίτερα ευαίσθητους τομείς.

Το σχέδιο νόμου  προσδιορίζει μια σειρά από κρίσιμα μέτρα που βοηθούν στην αποτελεσματική αντιμετώπιση αυτής της απειλής, εναρμονίζει το θεσμικό πλαίσιο στην χώρα μας με την πλειονότητα των κρατών μελών της ΕΕ και καθορίζει τον τρόπο λειτουργίας του εθνικού μηχανισμού για τον έλεγχο των ΑΞΕ για λόγους δημόσια τάξης και ασφάλειας.

ΑΞΕ και ασφάλεια είναι δύο βασικές έννοιες του υπό συζήτηση νομοσχεδίου και θε ήθελα πριν μπω στην παρουσίαση των άρθρων του νομοσχεδίου να μείνω λίγο παραπάνω σε αυτά.

Οι ΑΞΕ είναι απαραίτητες τόσο οικονομικά όσο και για την εισαγωγή πολύτιμης τεχνογνωσίας , η οποία σε αρκετούς τομείς δυστυχώς λείπει από την χωρά μας. Ιδιώτες, επιχειρηματικά σχήματα ακόμη και κρατικές επιχειρήσεις επενδύουν σε ολόκληρο τον κόσμο αναζήτωντας επιχειρηματικές ευκαιρίες και δημιουργούν ανάλογα ανταγωνιστικά πλεονεκτήματα εφόσον οι τοπικές οικονομίες μπορούν να διαχειριστούν ορθά, τόσο θεσμικά όσο και οικονομικά και κοινωνικά τις επενδύσεις αυτές.

Για την χώρα μας χαρακτηριστικά παραδείγματα της κατηγορίας αυτής, την περίοδο πριν τα μνημόνια  είναι οι επενδύσεις στις τηλεπικοινωνίες και συγκεκριμένα στον ΟΤΕ και στο λιμάνι του Πειραιά.

Σήμερα η  Ελλάδα, ειδικά μετά την τεράστια πληγή που έχουν προκαλέσει τα μνημόνια στο σώμα του κράτους και της κοινωνίας, έχει ανάγκη τις ξένες επενδύσεις.

Γιατί εκτός από τα υπόλοιπα προφανή μπορούν να μας βοηθήσουν ως χώρα σε δύο κρίσιμους τομείς στους οποίους πάσχουμε αρκετά:

1. την ανταγωνιστικότητα που είναι απαραίτητη προϋπόθεση προκειμένου να μπορούμε να στηρίζουμε την οικονομία μας και κατ’ επέκταση ένα κοινωνικό μοντέλο αλληλεγγύης και ευημερίας
2. την παραγωγικότητα της εργασίας η οποία παραμένει πολύ χαμηλή σε σχέση με την υπόλοιπη ΕΕ και η αύξηση της οποίας θα μπορέσει να οδηγήσει και σε ουσιαστική και γενναία αύξηση των μισθών

Η πραγματικότητα είναι ότι τα τελευταία χρόνια η Ελλάδα έχει σημειώσει σημαντική αύξηση στις ΑΞΕ συγκριτικά με τις προηγούμενες δεκαετίες. Σημειώνουμε σήμερα στον τομέα αυτό τις υψηλότερες επιδόσεις των τελευταίων 20 ετών.

Η αύξηση των ΑΞΕ οφείλεται στο γεγονός ότι η Ελλάδα έχει μετακινηθεί σταδιακά από την περίοδο της κρίσης και της δημοσιονομικής αστάθειας προς μιας φάση σταθερότητας και ανάκαμψης γεγονός που ενισχύει την ελκυστικότητα της ως επενδυτικού προορισμού. Η πολιτική σταθερότητα που εξασφαλίσαμε, οι μεταρρυθμίσεις , η ψηφιοποίηση, η απλοποίηση  διαδικασιών ίδρυσης επιχειρήσεων , η αποτελεσματική αξιοποίηση πόρων του ΤΑΑ χρηματοδοτώντας έργα σε στρατηγικούς τομείς όπως οι ΑΠΕ και η τεχνολογία έχουν διαδραματίσει καθοριστικό ρόλο στην επίδοση μας αυτή.

Τα ακίνητα , οι χρηματοπιστωτικές και ασφαλιστικές δραστηριότητες, οι μεταφορές, η πληροφορική , η φαρμακοβιομηχανία  και η αποθήκευση   ήταν οι βασικοί τομείς που κατευθύνθηκαν οι επενδύσεις  αυτές.

Τώρα λοιπόν που η χώρα μπήκε για τα καλά στο χάρτη των ΑΞΕ, ο επόμενος μεγάλος στόχος μας πρέπει να είναι η προσέλκυση ακόμη περισσότερων και σημαντικών επενδύσεων στο πρωτογενή και δευτερογενή τομέα με σκοπό την μεγαλύτερη ενίσχυση της παραγωγικής μας βάση

Στο πλαίσιο αυτό όμως – και έρχομαι τώρα στη δεύτερη έννοια αυτή της ασφάλειας-  χρειάζεται προσοχή και εξονυχιστικός έλεγχος.

Βασικός σκοπός του ελέγχου είναι η προστασία εντός της Ελλάδας αλλά και τη  Ένωσης και των κρατών μελών από τον κίνδυνο κακόβουλων επενδυτών από τρίτες χώρες , που ενδέχεται να αποκτήσουν τον έλεγχο περιουσιακών στοιχείων ή επιχειρήσεων ζωτικής σημασίας για την απρόσκοπτη διατήρηση της ασφάλειας ή τη δημόσιας τάξης τόσο σε ενωσιακό όσο και σε εθνικό επίπεδο. Χρειάζεται προσοχή :

• στην εξακρίβωση των πηγών του χρήματος
• στο να μην γίνονται οι επενδύσεις όχημα για την διευκόλυνση και την προαγωγή εγκληματικών δραστηριοτήτων
• να μην χρησιμοποιούνται τέτοια σχήματα για τον έλεγχο κρίσιμων εθνικών υποδομών, ως βιτρίνες κρατών που έχουν αλλότριες επιδιώξεις
• τέλος αυξημένη προσοχή χρειάζεται σε επενδύσεις που γίνονται από κρατικές εταιρείες ή κυβερνήσεις ώστε να μην αποκτήσουν πρόσβαση σε πληροφορίες και εθνικά κρίσιμες υποδομές

Το νομοσχέδιο που συζητάμε σήμερα στα 17 άρθρα  και το παράρτημα του έρχεται να υποστηρίξει αυτό τον στόχο.

 

Στα πρώτα 2 άρθρα του περιγράφονται ο σκοπός και το αντικείμενο του νομοσχεδίου που δεν είναι άλλο από τον προσδιορισμό των μέτρων για την εφαρμογή του κανονισμού 2019/452 και η εξασφάλιση της ευθυγράμμισης των εθνικών μέτρων με το ενωσιακό δίκαιο για την προστασία της ασφάλειας και της δημόσιας τάξης από τον κίνδυνο που ενδέχεται να συνιστούν ορισμένες ΑΞΕ για τη χώρα

Στο άρθρο 3 περιγράφονται οι ορισμοί που ισχύουν για τους σκοπούς του παρόντος νομοσχεδίου , η επιχείρηση , ο ξένος επενδυτής ,η επιχείρηση στόχος , ο μηχανισμός ελέγχου η διυπουργική επιτροπή ελέγχου ΑΞΕ, οι αρμόδιοι υπουργοί, η ολοκλήρωση της επένδυσης.

Στο άρθρο 5 περιγράφονται τα όργανα ελέγχου που είναι η ΔΕΕΑΞΕ, προσδιορίζεται ο κομβικός ρόλος της Β1 διεύθυνσης σχεδιασμού εξωστρέφειας και Συντονσμού φορέων εξωστρέφειας υπεξ και ορίζεται ότι οι ΑΞΕ υπάγονται σε έλεγχο πριν την ολοκλήρωση τους, ενώ προβλέπεται για ορισμένες από αυτές και αυτεπάγγελτος έλεγχος.

Στα άρθρα 4 και 6  σε συνδυασμό με το παράρτημα ορίζονται ποιες ΑΞΕ εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του νόμου και ποιες εξαιρούνται.

Ελέγχεται ΑΞΕ που πραγματοποιείται από:

• φυσικό ή νομικό πρόσωπο που προέρχεται από τρίτη χώρα ή από κράτος μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, εφόσον ελέγχεται, άμεσα ή έμμεσα, από φυσικό ή νομικό πρόσωπο που προέρχεται από τρίτη χώρα ή από κρατική αρχή ή κυβέρνηση  τρίτης χώρας, συμπεριλαμβανομένων και των ενόπλων δυνάμεων μέσω της ιδιοκτησιακής δομής ή της παροχής σημαντικής χρηματοδότησης

Οι ΑΞΕ διαχωρίζονται σε ευαίσθητους και ιδιαίτερα ευαίσθητους τομείς

Όταν πρόκειται για  ευαίσθητους τομείς η ΑΞΕ ελέγχεται:

• για λόγους ασφάλειας ή δημόσιας τάξης, όταν αφορά σε υποδομές, περιουσιακά στοιχεία, αγαθά ή υπηρεσίες που είναι απαραίτητα για την παροχή βασικών υπηρεσιών στους τομείς της ενέργειας, των μεταφορών ή της ψηφιακής υποδομής και το ποσοστό συμμετοχής στην εταιρεία-στόχο ανέρχεται σε ποσοστό είκοσι πέντε τοις εκατό (25%) τουλάχιστον.
• Η άμεση ξένη επένδυση ελέγχεται, σε περίπτωση αύξησης της συμμετοχής στην εταιρεία-στόχο σε ποσοστό 30%, 40%, 50%, και 75%

 

Όταν πρόκειται για ιδιαίτερα ευαίσθητους τομείς η ΑΞΕ ελέγχεται

 

• για λόγους ασφάλειας ή δημόσιας τάξης, όταν το ποσοστό συμμετοχής στην εταιρεία-στόχο ανέρχεται σε ποσοστό δέκα τοις εκατό (10%) τουλάχιστον και η δραστηριότητα της εταιρείας-στόχου αφορά σε:

α) Υποδομές, περιουσιακά στοιχεία, τεχνολογίες, αγαθά, ή υπηρεσίες, συμπεριλαμβανομένων των υπηρεσιών έρευνας και ανάπτυξης, στους τομείς:

αα) άμυνας και εθνικής ασφάλειας

αβ) κυβερνοασφάλειας,

αγ) τεχνητής νοημοσύνης,

β) λιμενικές υποδομές,

γ) κρίσιμες υποθαλάσσιες υποδομές,

δ) τουριστικές υποδομές σε παραμεθόριες περιοχές

• Η άμεση ξένη επένδυση ελέγχεται, σε περίπτωση αύξησης της συμμετοχής στην εταιρεία-στόχο σε ποσοστό 20%, 25%, 30%, 40%, 50 %, 60%, 70%, 75%.

Είναι σημαντικό ότι για τον υπολογισμό του ποσοστού συμμετοχής στην επιχείρηση στόχο συνυπολογίζονται σύμφωνα με το νομοσχέδιο μια σειρά από παράμετροι όπως οι μετοχές και τα εταιρικά μερίδια που ανήκουν σε επιχείρηση του ομίλου του ξένου επενδυτή, σε μέλος της οικογένειας του ξένου επενδυτή, σε οργανισμό ή ίδρυμα που ελέγχουν τα μέλη της οικογένειας του ξένου επενδυτή και εξωεταιρικές συμφωνίες που αφορούν δικαιώματα ψήφου και σύναψης συμβάσεων

Στα άρθρα 7,8,9,10 περιγράφονται τα στάδια η διαδικασία και τα χρονοδιαγράμματα του ελέγχου :

Πέραν του αυτεπάγγελτου ελέγχου,  ο  ξένος επενδυτής του οποίου η επένδυση εμπίπτει στο πεδίο εφαρμογής του σχεδίου νόμου οφείλει, πριν από την ολοκλήρωσή της, να υποβάλει στη Β1 Διεύθυνση  πλήρη φάκελο της επένδυσης,  ο οποίος  στη συνέχεια κοινοποιείται στην  Δ.Ε.Ε.Α.Ξ.Ε για έλεγχο. Η διάρκεια της φάσης αυτής από την υποβολή του αιτήματος για έλεγχο μέχρι την διαβίβαση του φακέλου στην ΔΕΕΑΞΕ  διαρκεί 10 -15 μέρες.

Στην συνέχεια η ΔΕΕΑΞΕ  είτε εκδίδει ομόφωνα  απόφαση απαλλαγής από τον έλεγχο εντός 30 ημέρων από την παραλαβή του φακέλου, είτε εκκινεί τη διαδικασία διεξοδικής έρευνας. Στην περίπτωση συνέχισης του ελέγχου η Β1 διεύθυνσης  κοινοποιεί τα στοιχεία της ελεγχόμενης εταιρείας στην ΕΕ. Εντός 30 ημέρων (εκτός ένα υπάρχει ενημέρωση για πρόθεση υποβολής ενημερωτικών στοιχείων από ΕΕ ή κατάθεσης στοιχείων από εμπειρογνώμονες  όποτε παρατείνεται η προθεσμία) διαβιβάζεται η εισήγηση της ΔΕΕΑΞΕ στον Υπουργό εξωτερικών  προκειμένου να αποφασίσει έγκριση , απαγόρευση ,αναστροφή ή επιβολή συγκεκριμένων όρων ή μέτρων μετριασμού της επένδυσης , εντός ενδεικτικής προθεσμίας 30 ημερών. Ενώ αν δεν έχει αποφανθεί μέσα σε 60 ημέρες από την διαβίβαση σε αυτόν του φακέλου τότε θεωρείται ότι η ΑΞΕ έχει εγκριθεί

Στα  άρθρα 11 και 12 περιγράφεται η εφαρμογή του μηχανισμού συνεργασίας για ΑΞΕ στην ΕΕ και η ετήσια  υποβολή έκθεσης από την Β1 διεύθυνση έως την 31^η Μαρτίου κάθε έτους.

Στα άρθρα 13, 14, 15  περιγράφονται τα αποτελέσματα μη συμμόρφωσης στις επιταγές του ελέγχου και οι κυρώσεις.

Γίνεται ξεκάθαρο ότι η μη υποβολή αίτησης για υπαγωγή ΑΞΕ που εμπίπτει στο πεδίο εφαρμογής του νίομου ή η υποβολή αίτησης μετά την ολοκλήρωση της συνιστά λόγο επιβολής μέτρων μετριασμού ή αναστροφή της

Προβλέπονται συνέπειες από την μη συμμόρφωση στις προβλέψεις ελέγχου και κυρώσεις εφόσον θεωρηθεί ότι η ΑΞΕ εγκυμονεί κινδύνους για την ασφάλεια. Οι συνέπειες είναι διοικητικά πρόστιμα από 5000 έως 50000 ενώ σε περίπτωση που η επένδυση προχώρα παρά την άρνηση υποβολής στοιχείων το πρόστιμο μπορεί να φτάσει μέχρι το διπλάσιο της αξίας της. Οι κυρώσεις περιλαμβάνουν απαγόρευση της επένδυσης, αναστροφή , επιβολή συγκεκριμένων μέτρων μετριασμού για την υλοποίηση της ΑΞΕ

Οι αποφάσεις επιβολής κυρώσεων λαμβάνονται από τον  Υπουργό Εξωτερικών κατόπιν εισήγησης της ΔΕΕΑΞΕ  και κατόπιν ακρόασης του ξένου επενδυτή

Στα άρθρα 16 και 17 περιγράφονται οι απαραίτητες εξουσιοδοτικές διατάξεις με σημαντικότερη την δυνατότητα τροποποίησης του παραρτήματος δηλαδή των τομέων οι οποίοι αξιολογούνται  κάθε φορά ως κρίσιμοι για να ενταχθούν στο πεδίο εφαρμογής του νόμου στο πλαίσιο βέβαια πάντοτε του κανονισμού  και η έναρξη ισχύος του νόμου

 

Κύριε πρόεδρε κύριες και κύριοι συνάδελφοι

Οι τελευταίες γεωπολιτικές εξελίξεις μας δείχνουν ότι στην εξωτερική πολιτική δεν υπάρχει τίποτα νομοτελειακό. Ούτε τα ζητήματα της ασφάλειας μπορεί να θεωρηθεί στις μέρες μας ότι είναι στατικά και μονοδιάστατα.

Η Ελλάδα μαζί με την ενίσχυση της ισχύος της με στόχο την αποτελεσματική αποτροπή και την υπεράσπιση της εδαφικής ακεραιότητας, των κυριαρχικών μας δικαιωμάτων  και του εθνικού συμφέροντος γενικότερα , οφείλει να θωρακίζεται απέναντι και σε κάθε είδους απειλή

Τέτοιο βήμα συνιστά το νομοσχέδιο που συζητάμε σήμερα,  το οποίο παράλληλα, καθιστά την Ελλάδα πιο αξιόπιστο επενδυτικό προορισμό, αφού διασφαλίζει διαφάνεια, σταθερότητα και προστασία κρίσιμων εθνικών συμφερόντων.

Με το υπό συζήτηση νομοσχέδιο δημιουργούμαι ένα λειτουργικό και αξιόπιστο πλαίσιο , που διασφαλίζει τα εθνικά μας συμφέροντα χωρίς να αποθαρρύνει σοβαρές και στρατηγικά ωφέλιμες επενδύσεις.