Ίταμος ή αλλιώς το «δέντρο του θανάτου»

Το ξύλο του έδινε την πρώτη ύλη για τα πολεμικά τόξα. Το παρεξηγημένο φυτό που μπορεί να μεταμορφώσει τον κήπο σας.

Η μάχη που διεξήχθη τον Αύγουστο του 1346 στο Κρεσί της σημερινής βόρειας Γαλλίας αποτέλεσε την εναρκτήρια σύρραξη του ανθρωποφάγου Εκατονταετούς Πολέμου και σηματοδότησε μεγάλες αλλαγές στην ιστορία της Γηραιάς Ηπείρου.

Η συντριπτική νίκη των στρατευμάτων του βασιλείου της Αγγλίας επί των γαλλικών σήμανε την οριστική λήξη του θεσμού της Ιπποσύνης και του «ευγενούς» πολεμικού αγώνα, ενώ επίσης επέβαλε, για χρονικό διάστημα περίπου τριών αιώνων, ως όπλο αναμφισβήτητης υπεροχής, το αγγλικό μακρύ τόξο. Τούτο είχε –ή μάλλον έχει, γιατί αρκετοί ασκούνται στην τέχνη του μέχρι σήμερα– μήκος περίπου ενός μέτρου και ογδόντα εκατοστών, πρόσφερε ασύγκριτη, για την τότε εποχή, ακρίβεια στη στόχευση και διέθετε τέτοια ισχύ, ώστε τα βέλη που εκτόξευε να διαπερνούν πανοπλίες ακόμα και σε μακρινή απόσταση.

Για να γίνει πάντως κάποιος ικανός χειριστής του τόξου, απαιτείται πολυετής άσκηση και οπωσδήποτε δυνατά χέρια, καθώς είναι καμωμένο από το πολύ σκληρό ξύλο του ίταμου (Taxus baccata). Συνέπεια της τεράστιας ζήτησης που για πολεμικούς σκοπούς είχε η ξυλεία του ήμερου έλατου, όπως αλλιώς ονομάζεται στη γλώσσα μας το δέντρο, ήταν το ότι στα μέσα του 16ου αιώνα είχε πια σχεδόν εκλείψει από τα δάση της Κεντρικής Ευρώπης.

Για καλή του τύχη όμως, λιγότερο καλή ασφαλώς για τους αρειμάνιους Ευρωπαίους, εκείνη την εποχή εμφανίστηκε στα πεδία των μαχών το μουσκέτο, ένα ογκώδες πυροβόλο όπλο, που πάντως εκτιμήθηκε αμέσως ως φονικότερο του τόξου.

Οι πληθυσμοί του ίταμου κατόρθωσαν έτσι στους μετέπειτα αιώνες να ανακάμψουν θεαματικά, με συνέπεια να συναντάμε σήμερα πυκνά δάση του στα ορεινά της Κεντρικής και της Δυτικής Ευρώπης, κατά κανόνα σε απότομες πλαγιές βουνών με ασβεστούχα εδάφη.

Για τη συνέχεια πατήστε εδώ