Παγκόσμια Ημέρα Μαιών – Μαιευτών: Δράση ενημέρωσης Μαιευτικής Γυναικολογικής Κλινικής Νοσοκομείου Λαμίας

Στα πλαίσια του εορτασμού της Παγκόσμιας Ημέρας Μαιών – Μαιευτών σήμερα 05-05-2023 με φετινό σύνθημα: «Ξανά μαζί: Από την Επιστημονική Τεκμηρίωση, στην Πράξη» και προς επίρρωση της ευρύτατης και πολύ -παραγοντικής προσφοράς της Επιστήμης της Μαιευτικής στο Κοινωνικό Σύνολο, με πρωτοβουλία της Μαιευτικής – Γυναικολογικής Κλινικής του Γ.Ν Λαμίας – ανάμεσα στις πολλαπλές
δράσεις της και επιθυμώντας να διευρύνει τις προσφερόμενες Γνώσεις και Υπηρεσίες
της – παραθέτει το παρακάτω κείμενο:

ΕΓΚΥΜΟΣΥΝΗ – ΤΟΚΕΤΟΣ:
ΕΝΑΣ ΠΑΤΕΡΑΣ ΨΑΧΝΕΙ ΤΟΝ ΡΟΛΟ ΤΟΥ,
ΜΙΑ ΜΑΙΑ ΤΟΝ ΒΟΗΘΑΕΙ

Έναν αιώνα πριν, όταν οι περισσότεροι τοκετοί γινόταν στο σπίτι, , στον πατέρα δίδονταν μια καθαρά πρακτική και στοιχειώδης εργασία, το βράσιμο του νερού, μιας και ο τοκετός θεωρούνταν «δουλειά των γυναικών».

Από το 1970 ξεκίνησε η διάδοση της άποψης πως ο πατέρας θα ήταν σωστό και θα έπρεπε, να
συμμετέχει όχι μόνο σε αυτό που καλείται εγκυμοσύνη, αλλά και στον τοκετό και στην
λοχεία.

Ο 21ος αιώνας αντιπροσωπεύει την αρχή μιας νέας φάσης στην ιστορία του τοκετού. Η
εισαγωγή της ψυχο-προφυλακτικής μεθόδου, της πλούσιας βιβλιογραφίας για τον τοκετό, η βοήθεια
των επαγγελματιών υγείας και οι σύγχρονες αντιλήψεις για το πρότυπο του πατέρα είναι τα
μέσα και οι οδηγοί που είναι ικανοί να στείλουν τον πατέρα άρτια ενημερωμένο στην αίθουσα τοκετών, και όχι μόνο.

Αλλά, ποιος είναι πραγματικά ο ρόλος του πατέρα σήμερα; Η ποικιλία των πολιτισμικών και κοινωνικών επιπέδων, όπως και οι διάφορες προσδοκίες και πεποιθήσεις, είναι στοιχεία ικανά να επηρεάσουν και να δημιουργήσουν ιδιαίτερους ρόλους και εκφράσεις της πατρότητας.

Από την στιγμή που θα ανακοινωθεί στον σύζυγο η εγκυμοσύνη της συζύγου του, πληθώρα αντικρουόμενων συναισθημάτων θα καταβάλλουν τον μελλοντικό πατέρα. Η περίοδος της εγκυμοσύνης αντιπροσωπεύει ψυχολογικά την πιο θυελλώδη εποχή στη σταθεροποίηση της πατρικής ταυτότητας.

Μελέτες απέδειξαν ότι οι άντρες έχουν συνήθως φόβους και άγχη που δεν εξωτερικεύουν, ούτε εκμυστηρεύονται, ούτε καν στην σύντροφό τους.

Πολλά ερωτήματα θα απασχολούν διαρκώς τον μελλοντικό πατέρα, ακόμα και μετά την γέννηση του παιδιού του. Θα καταφέρω να αντεπεξέλθω οικονομικά; θα είμαι σε θέση να προστατεύσω την οικογένειά μου και να είμαι παρόν όταν αυτήν με έχει ανάγκη; Θα είναι υγιές το παιδί μου μόλις γεννηθεί;

Αναλαμβάνω ευθύνες συζύγου, διατροφέα, προστάτη και αργότερα παιδαγωγού, πόσο δύσκολο θα είναι
ώστε να μην απογοητεύσω την οικογένειά μου;

Παράλληλα, ο μελλοντικός πατέρας ίσως να βρεθεί αντιμέτωπος με το ενδεχόμενο της απώλειας της συζύγου ή και του παιδιού. Η μη εξωτερίκευση των φόβων αυτών κάνει πιο δύσκολο το έργο της μαίας η οποία θα πρέπει να φανταστεί το τι απασχολεί τον πατέρα και να τον ενθαρρύνει με θετικές σκέψεις.

Αισθάνεται πως αντικαθιστάται από το ίδιο του το παιδί, πως η αγάπη της συζύγου του τον πρόδωσε, μιας και η ίδια μοιάζει να «αδιαφορεί» για την ψυχολογία του, και όταν, τέλος, το ενδιαφέρον της συζύγου για σεξουαλική επαφή μειωθεί ( κάτι φυσιολογικό και αναμενόμενο), τότε παραμονεύουν τα αισθήματα της απόρριψης, της ανασφάλειας, της απομόνωσης και της μοναξιάς.

Τέλος, οι άντρες είναι συνήθως ανίδεοι για το αναπαραγωγικό σύστημα μιας γυναίκας. Λογική
συνέπεια αυτού είναι να μην μπορούν να παρακολουθήσουν, τις μεταβολές που συμβαίνουν κατά την διάρκεια της εγκυμοσύνης και τις ενέργειες που γίνονται κατά τον τοκετό. Λίγοι είναι αυτοί οι οποίοι θα βρουν το θάρρος να ρωτήσουν έναν λειτουργό υγείας για τις μαιευτικές και γυναικολογικές αλλαγές. Ο ρόλος της μαίας είναι να ενημερώσει τον πατέρα και να του λύσει τις απορίες του σχετικά με τις μεταβολές κατά την εγκυμοσύνη και τη διεξαγωγή του τοκετού, έτσι ώστε να μην νιώθει εμπόδιο, αντιθέτως, να μπορεί να αισθανθεί χρήσιμος. Ακόμη και σε μεταβολές στο διαιτολόγιο και σε άλλες συνήθειες θα πρέπει να είναι υποστηρικτικός.

Είναι βέβαιο πως ο μελλοντικός πατέρας θα αισθανθεί καλύτερα, αν κατά την διάρκεια της κύησης συνοδεύει την σύζυγό του στο μαιευτικό ιατρείο που παρακολουθεί την εγκυμοσύνη. Ακόμη, θα ήταν εξαιρετικά ευεργετικό να μπορούσε να λάβει μέρος στα μαθήματα ψυχοπροφύλαξης, που τυχόν παρακολουθεί η γυναίκα του, έτσι ώστε να έχει την ευκαιρία να εκθέσει τις απορίες του, να του δοθούν
απαντήσεις και να μπορέσει να βοηθήσει την σύντροφό του κατά την διάρκεια του
τοκετού. Καθημερινές πράξεις “επαφής” με τη γυναίκα και το έμβρυο όπως να “τραγουδούν”, να “διαβάζουν” στο έμβρυο βοηθούν στην ψυχική υγεία της εγκύου
και ενισχύουν τον δεσμό τους. Σε ποια έγκυο δεν θα άρεσε να επιλέγει μαζί με τον άντρα της τα παιδικά έπιπλα, τα ρούχα και τα πρώτα παιχνίδια του παιδιού τους;

Είναι γεγονός αναμφισβήτητο, πως στην διάρκεια της εγκυμοσύνης η γυναίκα αισθάνεται μη ελκυστική και νιώθει μέχρι και αποτροπή για το ίδιο της το σώμα.

Και εδώ ο σύζυγος θα πρέπει να την βοηθήσει και ψυχολογικά αλλά και με πράξεις.
Ο ρόλος της μαίας είναι να υπενθυμίζει πως οι αλλαγές του σώματος είναι
φυσιολογικές, πως η έγκυος έχει εκτός από το βάρος του εμβρύου, το βάρος της
μήτρας, του αμνιακού υγρού, του πλακούντα και των μεμβρανών. Επίσης, η μαία θα
διδάξει στον σύντροφο πως με ένα απλό μασάζ μπορεί να χαλαρώσει την σύζυγό του.

Ένα μασάζ 10 λεπτών στα πόδια, τα ισχία, την κοιλιά, την πλάτη, τους ώμους, τα χέρια και το πρόσωπο, και ένα ζεστό μπάνιο στη συνέχεια, μπορούν να πείσουν την  γυναίκα πως ο σύντροφός της ενδιαφέρεται γι΄ αυτήν αδιαφορώντας για τα επιπλέον
κιλά της.

Αρκετοί άντρες αποφεύγουν την σεξουαλική επαφή, φοβούμενοι υπερβολικά για την ασφάλεια του εμβρύου. Την περίοδο αυτήν ο άντρας νιώθει ότι η γυναίκα του τον απορρίπτει και έχει αποτραβηχτεί
συναισθηματικά. Εάν όμως το ζευγάρι, ακόμα και σε περιπτώσεις που υπάρχει σεξουαλική
αποχή για ιατρικούς ή άλλους λόγους, διατηρεί τη σωματική και ερωτική επαφή ( φιλιά, χάδια)
θα κρατήσει την οικειότητα στην σχέση τους και θα ξεπεράσει πιο εύκολα και την δύσκολη περίοδο μετά τον τοκετό.

Τελειώνοντας, στην περίπτωση που η οικογένεια έχει και άλλο παιδί, ο πατέρας θα πρέπει να αναλάβει την διαπαιδαγώγησή του και τις ανάγκες του, μιας και η μητέρα είναι αποκλειστικά στραμμένη στην εγκυμοσύνη της. Η μαία μπορεί πραγματικά να επέμβει και να βοηθήσει τον πατέρα προς αυτές τις κατευθύνσεις.

Ο πατέρας οφείλει να είναι ο συνήγορος της μητέρας και του νεογνού, απέναντι στο προσωπικό του νοσοκομείου. Εάν του εξηγηθούν οι ιατρικές διαδικασίες και τα δικαιώματα της οικογενείας του, ο πατέρας μπορεί να αποτελέσει τον καλύτερο υπερασπιστή στην περίπτωση που θίγονται τα δικαιώματα της οικογένειάς του.

Ασφαλώς, εδώ θα πρέπει να τονίσουμε πως, κάθε κίνηση του πατέρα δεν είναι απαραίτητο να υποκινείται από μαθήματα και από γνώσεις από βιβλία, είναι απαραίτητο όμως, να κατευθύνεται από την αγάπη του προς την σύντροφο του και το παιδί τους.

Έτσι η μαία πρέπει να είναι εκείνη η οποία : o Θα μιλήσει με το ζευγάρι και θα το ενημερώσει για
τις αλλαγές που θα συμβούν στη γυναίκα, ορμονικές, βιοσωματικές, ψυχολογικές, ανατομικές
ούτως ώστε να είναι προετοιμασμένοι
o Θα ενημερώσει το ζευγάρι για τις νέες διατροφικές ανάγκες της μητέρας και του βρέφους.

o Θα τονίσει και θα επισημάνει την εξέλιξη μιας κοινής πορείας των δύο συζύγων την οποία οφείλουν να την βιώνουν και οι δύο.

o Θα ενημερώσει το ζευγάρι για τις διαδικασίες τοκετού όπως και για τα μαθήματα ψυχοπροφυλακτικής.

Τελειώνοντας, θα λέγαμε πως η μαία επιβάλλεται να συμβάλλει στην όσο δυνατόν ομαλότερη εξέλιξη της ψυχολογικής πορείας της εγκυμοσύνης ενημερώνοντας διαρκώς το ζευγάρι και διαμορφώνοντας ένα κλίμα αμοιβαίας εμπιστοσύνης που είναι απαραίτητη. Η αγάπη και η υποστήριξη των συζύγων βοηθούν στην πραγματοποίηση ενός τέλειου τοκετού.

Χρόνια Πολλά στις / στους Μαίες – Μαιευτές και σε όλους αυτούς που τους υποστηρίζουν στο δύσκολο έργο τους