Στη Βουλή ο νέος ΚΟΚ – Μείωση ορίου ταχύτητας σε κατοικημένες περιοχές

Μείωση του ανώτατου επιτρεπόμενου ορίου ταχύτητας των οχημάτων εντός κατοικημένων περιοχών από την 1η Ιανουαρίου 2026 για όλα τα οχήματα προβλέπει ο νέος Κώδικας Οδικής Κυκλοφορίας.

Την Τρίτη, 3 Ιουνίου 2025 αρχίζει στην αρμόδια κοινοβουλευτική επιτροπή η επεξεργασία του νομοσχεδίου του υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών με τίτλο «Κώδικας Οδικής Κυκλοφορίας και λοιπές διατάξεις».

Από 50 σε 30 χλμ την ώρα η ταχύτητα οχημάτων εντός κατοικημένων περιοχών

Στην αιτιολογική έκθεση του νομοσχεδίου σημειώνεται ότι «προσδοκάται ότι η μείωση του ανώτατου επιτρεπόμενου ορίου ταχύτητας των οχημάτων εντός κατοικημένων περιοχών από τα πενήντα χιλιόμετρα (50) την ώρα στα τριάντα (30) χιλιόμετρα την ώρα, εκτός αν ορίζεται αλλιώς με ειδική σήμανση, θα επιφέρει σημαντική μείωση των τροχαίων ατυχημάτων στις αστικές περιοχές, εκεί όπου παρατηρείται αυξημένη κυκλοφορία ευπαθών χρηστών της οδού (πεζοί, ποδήλατα, ελαφρά προσωπικά ηλεκτρικά οχήματα (Ε.Π.Η.Ο.), μοτοσικλέτες) και καταγράφονται τα περισσότερα ατυχήματα.

Παράλληλα ιδιαίτερη μέριμνα λαμβάνεται για τους ευάλωτους χρήστες της οδού (όπως πεζούς και παιδιά), οι οποίοι έχουν αυξημένες ανάγκες ασφάλειας που πρέπει να καλύπτονται από ειδικές ρυθμίσεις. Οι ρυθμίσεις αυτές αφορούν τόσο στη συμπεριφορά των ίδιων όσο και στη συμπεριφορά των υπόλοιπων χρηστών της οδού απέναντί τους. Συνεπώς, μια σειρά παραβάσεων του Κ.Ο.Κ. χαρακτηρίζονται ως αντικοινωνικές και επιφέρουν επιπρόσθετα διοικητικά μέτρα».

Οι νέες ρυθμίσεις για τα όρια ταχύτητας

Οι σχετική ρύθμιση αναφέρει ότι: «Με στόχο την προαγωγή της βιώσιμης αστικής κινητικότητας μειώνεται από την 1η Ιανουαρίου 2026 το ανώτατο επιτρεπόμενο όριο ταχύτητας όλων των οχημάτων εντός κατοικημένων περιοχών από τα πενήντα (50) χιλιόμετρα την ώρα στα τριάντα (30) χιλιόμετρα την ώρα, με εξαίρεση τους μονόδρομους με τουλάχιστον δύο (2) λωρίδες κυκλοφορίας διαχωριζόμενες με κατά μήκος διαγραμμίσεις και τις οδούς διπλής κατεύθυνσης με διαχωριστική νησίδα, καθώς και όπου ορίζεται άλλως με ειδική σήμανση.

Μέχρι την 1η Ιανουαρίου 2026 διατηρείται το γενικό όριο ταχύτητας των πενήντα (50) χιλιομέτρων την ώρα. Τα όρια ταχύτητας του υπό εξέταση άρθρου εφαρμόζονται εφόσον δεν ορίζεται διαφορετικά με ειδική σήμανση, κατά τα προβλεπόμενα στην παρ. 6.

Ως προς τα φορτηγά αυτοκίνητα που μεταφέρουν πρόσωπα, το ανώτατο επιτρεπόμενο όριο ταχύτητας ορίζεται από την 1η Ιανουαρίου 2026 σε σαράντα (40) χιλιόμετρα την ώρα εντός κατοικημένων περιοχών και σε πενήντα (50) χιλιόμετρα την ώρα εκτός αυτών. Επιπλέον, εισάγεται τροποποίηση του αρμόδιου οργάνου για τον καθορισμό των ανώτατων ορίων ταχύτητας σε οδούς ταχείας κυκλοφορίας και πρωτεύον εθνικό οδικό δίκτυο».

Για την υπέρβαση των ανωτάτων ορίων ταχύτητας άνω των πενήντα (50) χιλιόμετρων την ώρα επιβάλλεται πρόστιμο επτακοσίων (700) ευρώ και αφαίρεση της άδειας οδήγησης για εξήντα (60) ημέρες (κατηγορία παράβασης Ε4)».

Καμπάνες για υπέρβαση ορίων ταχύτητας σε αυτοκινητοδρόμους

Παράλληλα εισάγονται αυστηρές ποινές και πρόστιμα για υπέρβαση ορίων ταχύτητας σε αυτοκινητοδρόμους. Συγκεκριμένα στον νέο ΚΟΚ προβλέπεται ότι:

Για την παράβαση της κίνησης σε αυτοκινητόδρομο με ταχύτητα άνω των εκατόν εξήντα (160) χιλιομέτρων την ώρα, σε οδό ταχείας κυκλοφορίας με ταχύτητα άνω των εκατόν τριάντα (130) χιλιομέτρων την ώρα και στο λοιπό οδικό δίκτυο με ταχύτητα άνω των εκατόν είκοσι (120) χιλιομέτρων την ώρα, με την υπέρβαση να είναι άνω των ορίων αυτών, επιβάλλεται πρόστιμο τριακοσίων πενήντα (350) ευρώ, αφαίρεση της άδειας οδήγησης για τριάντα (30) ημέρες (κατηγορία παράβασης Ε3-Β).

Προβλέπονται για πρώτη φορά ιδιαίτερα αυστηρές διοικητικές κυρώσεις για την οδήγηση με ταχύτητα που υπερβαίνει τα διακόσια (200) χιλιόμετρα την ώρα, καθώς επιβάλλονται το διοικητικό πρόστιμο των δύο χιλιάδων (2.000) ευρώ και το διοικητικό μέτρο της επιτόπου αφαίρεσης της άδειας οδήγησης για ένα (1) έτος λόγω της ιδιαίτερα υψηλής επικινδυνότητας της πράξης και του αντικοινωνικού της χαρακτήρα (κατηγορία παράβασης Ε4).

Για την παράβαση οδήγησης μηχανοκίνητου οχήματος με εξοπλισμό εντοπισμού συσκευών μέτρησης ταχύτητας ή με εξοπλισμό παρεμπόδισης συσκευών μέτρησης ταχύτητας (αντιραντάρ) ορίζεται το πρόστιμο από χίλια (1.000) σε τριακόσια πενήντα (350) ευρώ και το διοικητικό μέτρο της αφαίρεσης των στοιχείων κυκλοφορίας από εξήντα (60) σε τριάντα (30) ημέρες και διατηρείται το διοικητικό μέτρο της αφαίρεσης της άδειας οδήγησης για τριάντα (30) ημέρες (κατηγορία παράβασης Ε3-Β).

Για την παράβαση που αφορά στον ταχογράφο και στον μηχανισμό περιορισμού της ταχύτητας επιβάλλεται το διοικητικό μέτρο της αφαίρεσης των στοιχείων κυκλοφορίας του οχήματος για τριάντα (30) ημέρες και διατηρείται το πρόστιμο στα τριακόσια πενήντα (350) ευρώ (κατηγορία παράβασης Ε3-Β).

Επίσης, αυστηροποιούνται τα πρόστιμα για τους οδηγούς Ε.Π.Η.Ο. που υπερβαίνουν τα όρια ταχύτητας που ισχύουν για αυτά τα μέσα, καθώς και σε αυτούς που θέτουν τα Ε.Π.Η.Ο. σε κυκλοφορία.

Ορίζεται ότι σε μη ασφαλτοστρωμένους δρόμους εκτός κατοικημένων περιοχών, το ανώτατο επιτρεπόμενο όριο ταχύτητας ορίζεται σε σαράντα (40) χιλιόμετρα την ώρα, εκτός αν άλλως ορίζεται με ειδική σήμανση.

Κυρώσεις ανάλογες των παραβάσεων ως προς την επικινδυνότητα τους

Σύμφωνα με την Ανάλυση Συνεπειών Ρύθμισης του κατατεθέντος νομοσχεδίου, επιδιώκεται η αναδιαμόρφωση του Κώδικα Οδικής Κυκλοφορίας (Κ.Ο.Κ., ν. 2696/1999, Α’ 57) και των συναφών με αυτόν διατάξεων που αφορούν την ασφαλή κινητικότητα, με σκοπό την ύπαρξη μιας πιο ολοκληρωμένης πολιτικής κυρώσεων για τις παραβάσεις των κανόνων της οδικής ασφάλειας.

Στόχος είναι η ενίσχυση της ασφάλειας στους δρόμους, με ένα σύστημα αποτελεσματικό και δίκαιο. Πιο συγκεκριμένα, επιδιώκεται η συμμόρφωση των οδηγών και εξ αντανακλάσεως η προστασία κάθε χρήστη του οδικού δικτύου, όπως και των πεζών, η επιβολή δίκαιων ποινών που αντιστοιχούν στη σοβαρότητα και επικινδυνότητα της κάθε παράβασης, αλλά και η διασφάλιση της είσπραξης των προστίμων, προς ενίσχυση του αποτρεπτικού χαρακτήρα αυτών.

Πιο αναλυτικά, οι κυρώσεις αφορούν κυρίως στον οδηγό (χρηματικό πρόστιμο, αφαίρεση άδειας οδήγησης, βαθμοί ποινής συστήματος Ελέγχου Συμπεριφοράς Oδηγών (Σ.Ε.Σ.Ο.)) και όχι στο όχημα (αφαίρεση άδειας κυκλοφορίας), καθώς αυτό μπορεί να χρησιμοποιείται από περισσότερους από έναν οδηγούς.

Γίνεται προσπάθεια οι κυρώσεις να είναι ανάλογες των παραβάσεων και κατατάσσονται ως προς την επικινδυνότητά τους σε:

– αυτές που μπορεί να προκαλέσουν σοβαρό ατύχημα (όπως η παραβίαση ερυθρού σηματοδότη, η υπερβολική ταχύτητα ή η αντικανονική προσπέραση, η οδήγηση υπό την επήρεια αλκοόλ και η παραβίαση φωτεινής σηματοδότησης ή κινητού φράγματος προ ισόπεδης σιδηροδρομικής διάβασης).

– λιγότερο επικίνδυνες παραβάσεις (όπως παράνομη στάθμευση και διοικητικές παραβάσεις και η οδήγηση χωρίς ο οδηγός να φέρει μαζί του τα νόμιμα έγγραφα).

Επιπλέον, προβλέπεται κλιμάκωση των κυρώσεων για τους οδηγούς που υποπίπτουν συχνά σε παραβάσεις.

Στο ίδιο πνεύμα, ορίζεται ο τρόπος πληρωμής των προστίμων έτσι, ώστε να διευκολύνεται η διαδικασία αποπληρωμής τους χωρίς σύνθετες γραφειοκρατικές διαδικασίες.

Παράλληλα, λαμβάνονται άμεσα μέτρα για την διευκόλυνση της κυκλοφορίας των ατόμων με αναπηρία με την άμεση μετακίνηση οχημάτων που σταθμεύουν παράνομα σε ράμπες, ειδικούς χώρους και θέσεις στάθμευσης οχημάτων ατόμων με αναπηρία, ενώ ποινικοποιείται μια σειρά αδικημάτων υψηλής επικινδυνότητας, όπως:

-η εν κινήσει χρήση κινητού τηλεφώνου με πρόκληση ατυχήματος,

-η μη παραχώρηση προτεραιότητας σε σιδηροδρομικό όχημα,

-η παραβίαση φωτεινής σηματοδότησης ή κινητού φράγματος προ ισόπεδης σιδηροδρομικής διάβασης,

-η στάθμευση σε σιδηροδρομική διάβαση,

-η οδήγηση υπό την επήρεια αλκοόλ και

-η οδήγηση χωρίς δίπλωμα οδήγησης.

Επέρχεται αναπροσαρμογή και κατηγοριοποίηση του κυρωτικού πλαισίου για μη τήρηση των κανόνων οδικής συμπεριφοράς.

Ειδικότερα για τη μη χρήση προστατευτικού κράνους και ζώνης ασφαλείας και για τη μεταφορά ανηλίκων, χωρίς τη χρήση ειδικών μέσων συγκράτησης και προστασίας από τον οδηγό, προβλέπεται η επιβολή προστίμου τριακοσίων πενήντα (350) ευρώ και η αφαίρεση της άδειας οδήγησης για τριάντα (30) ημέρες (κατηγορία παράβασης Ε3-Β), αντί για την αφαίρεση της άδειας οδήγησης και την αφαίρεση των πινακίδων για εξήντα (60) ημέρες, που ίσχυε πριν. Η επιβολή υψηλού διοικητικού προστίμου θα λειτουργήσει αποτρεπτικά και θα συμβάλλει στην προστασία των οδηγών και των μεταφερόμενων ανηλίκων αντίστοιχα.

Για τη μη χρήση προστατευτικού κράνους και ζώνης ασφαλείας από επιβάτη, το πρόστιμο από πενήντα (50) ευρώ αυξάνεται σε τριακόσια πενήντα (350) ευρώ (κατηγορία παράβασης Ε3-Α).

Για την παράβαση της απόθεσης ή εγκατάλειψης ή απόρριψης οποιουδήποτε αντικειμένου ή ύλης στις οδούς, παρακωλύοντας την κίνηση των πεζών και των οχημάτων, το πρόστιμο από διακόσια (200) ευρώ αυξάνεται σε τριακόσια πενήντα (350) ευρώ (κατηγορία παράβασης Ε3Α).

Για την παράβαση της απόρριψης αντικειμένων από το όχημα εισάγεται πρόστιμο ύψους εκατό πενήντα (150) ευρώ και μειώνεται η κύρωση αφαίρεσης της άδειας οδήγησης από εξήντα (60) σε τριάντα (30) ημέρες.

Για την ανάρμοστη συμπεριφορά οδηγών προς πεζούς και άλλους οδηγούς καθώς και των οδηγών επιβατηγών αυτοκινήτων δημόσιας προς τους επιβάτες, αυξάνεται το πρόστιμο από εκατό (100) σε εκατόν πενήντα (150) ευρώ και το διοικητικό μέτρο αφαίρεσης της άδειας οδήγησης αυξάνεται από δέκα (10) σε σαράντα (40) ημέρες (κατηγορίες παράβασης Ε2-Α και Σ).

Για την αντικανονική συμπεριφορά οδηγών προς τους χρήστες της οδού, για την πρόκληση εμποδίου ή κινδύνου και τη μη άμεση λήψη αναγκαίων μέτρων για την απομάκρυνση εμποδίου ή αποτροπή κινδύνου, αυξάνεται το πρόστιμο από εκατό (100) σε εκατόν πενήντα ευρώ (κατηγορία παράβασης Ε2-Α). Για την παράβαση της οδήγησης οδικών οχημάτων για επίδειξη ικανότητας, εντυπωσιασμό, ανταγωνισμό ή τέλεση αυτοσχέδιων αγώνων το πρόστιμο αυξάνεται από τα επτακόσια (700) ευρώ στις δύο χιλιάδες (2.000) ευρώ και το διοικητικό μέτρο της επιτόπου αφαίρεσης της άδειας οδήγησης για τριάντα (30) ημέρες αυξάνεται στο ένα (1) έτος λόγω της ιδιαίτερα υψηλής επικινδυνότητας της πράξης και του αντικοινωνικού της χαρακτήρα (κατηγορία παράβασης Ε4).

Στους οδηγούς που παρενοχλούν άλλους χρήστες της οδού, τους παρόδιους και τους διαμένοντες επί της οδού, προκαλώντας μεταξύ άλλων, θόρυβο από χρήση ηχητικού συστήματος ή από οποιαδήποτε άλλη πηγή, σκόνη, καπνό ή ρίψη υγρών επιβάλλεται πρόστιμο τριακοσίων πενήντα (350) ευρώ και η αφαίρεση της άδειας οδήγησης για εβδομήντα (70) ημέρες (κατηγορίες παράβασης Ε3-Β και Σ).

Πηγή: ecopress.gr