Η ζωή του παπά Γιάννη είναι «χτισμένη» στην Όλυμπο Καρπάθου [ΒΙΝΤΕΟ]

To αμφιθεατρικά χτισμένο και επιβλητικό το χωριό Όλυμπος, «καλωσορίζει» τους επισκέπτες με μια πινακίδα όπου αναγράφεται “Οι τρεις δωρικές κολώνες της Ολύμπου”.

Στα αριστερά της πινακίδας στέκονται δύο κολώνες και μια γυναίκα που είναι η τρίτη κολώνα και καλεί τους αρχαίους προγόνους από την Βρυκούντα και τη Νίσυρο για συμπαράσταση σε μια σιωπηλή διαμαρτυρία, κρατώντας το μωρό της, τυλιγμένο σε ένα παραδοσιακό σεντόνι.

Η ίδια ατενίζει με ανήσυχο βλέμμα το χωριό που ερημώνει.

Μπροστά στον Ιερό Ναό Κοιμήσεως Θεοτόκου, στη μεγάλη πολύχρωμη πλατεία του χωριού, μας περίμενε ο παπά Γιάννης της οικογένειας Διακογεωργίου, χειροτονήθηκε στα 52 χρόνια και δέθηκε σώμα και πνεύμα με την ιδιαίτερη πατρίδα του για δεύτερη φορά.

Ο παπά Γιάννης μας μίλησε για την εκκλησία, την ιστορία του χωριού, αλλά και για τις αναμνήσεις από τον τόπο του.

Δείτε το βίντεο

Όλη η ζωή του Παππαγιάννη είναι «χτισμένη» στον τόπο όπου βρήκαν διαφυγή από τους Σαρακηνούς τον 7ο αιώνα μ.Χ. οι κάτοικοι της αρχαίας Βρουκούντας. Εκείνων τα χέρια έχτισαν τον περίτεχνο ναό που μέχρι και σήμερα ο ίδιος λειτουργεί τους ελάχιστους κατοίκους της Ολύμπου. «Στην Όλυμπο γεννήθηκα και από εδώ θα αποδημήσω».

     Δίπλα σε έναν μάστορα έγινε τεχνίτης, διδάχθηκε την οικοδομή, πώς ξεχωρίζεις για κάθε μερεμέτι και εργασία πόσο νερό και χώμα κάνουν την λάσπη να κρατήσει το χτίσμα ακέραιο, αιώνιο. Τα χρήματα από την ξενιτιά που γυρνούσαν στο χωριό, ήταν για να μη ρημάξουνε τα σπίτια και οι περιουσίες των οικογενειών δια της απουσίας τους.

Οικοδόμος και φύλακας άγγελος, αφήνει το αποτύπωμα της δικής του ζωής στους τοίχους των σπιτιών που φρόντισε να μείνουν όρθια και στις ψυχές των ανθρώπων που επέλεξαν να παραμείνουν στον τόπο ετούτο.

Όπως μας διηγείται ο παπά Γιάννης εβδομήντα οικογένειες έφτιαξαν το χωριό, που ζούσαν στην παλιά Βρυκούς (σημερινή Βουρκούντα). Ένας σεισμός άφησε ζωντανές μόνο εβδομήντα οικογένειες. Αυτές, τραυματισμένες ψυχικά από την καταστροφική μοίρα, εγκατέλειψαν τη Βουρκούντα και μεταφέρθηκαν ψηλά στο βουνό, όπου έφτιαξαν τον νέο τους οικισμό, το χωριό Όλυμπος.

Έτσι, εξιστορεί ο παπά Γιάννης, στην Όλυμπο υπάρχουν εβδομήντα μύλοι, εβδομήντα εκκλησάκια, εβδομήντα βρύσες… όλα εβδομήντα διασωσμένα στον αριθμό, ένα για κάθε οικογένεια.

Η εκκλησία στην πλατεία του χωριού, αιώνες τώρα αποτελεί το θησαυροφυλάκιο μνήμης για τους Ολυμπίτες. Στους τοίχους, στην ξυλόγλυπτη επίπλωση, στο τέμπλο και στον δεσποτικό θρόνο αποτυπώνεται η μακρά ιστορία τόσο του ναού όσο και του χωριού της Ολύμπου. Μέσα στην εκκλησία ξεχωρίζουν οι καλοδιατηρημένες αγιογραφίες. Είναι με τη σειρά τα γεγονότα της Καινής Διαθήκης. Οι αγιογραφίες αυτές έγιναν ώστε ακόμα κι όσοι δεν κατείχαν ανάγνωση να μπορούν να κατανοήσουν και να μάθουν τα γεγονότα της θρησκείας τους.

Το πιο εντυπωσιακό μέρος στην εκκλησία είναι το ξυλόγλυπτο τέμπλο με τα φύλλα χρυσού, κατασκευασμένο το 1500 μ.Χ. Η απορία μας για το πως διατηρήθηκε σε άριστη κατάσταση λύθηκε από τον παπά Γιάννη. Οι κάτοικοι είχαν βάψει κατάμαυρο όλο το τέμπλο μαζί με τις γύρω αγιογραφίες για να μην αντιληφθούν οι κατακτητές την αξία του. Κάποια στιγμή με τα χρόνια άρχισαν να αποκαλύπτονται κάποια μέρη του από τα φύλλα χρυσού και οι Ολυμπίτες δεν πίστευαν στα μάτια τους.

Ο παπά Γιάννης θυμάται…
Το χωριό έδειχνε σαν ξεχασμένο στον χρόνο. Μέχρι το 1974 ανεβοκατέβαιναν οι γυναίκες με τις μεγάλες και βαριές στάμνες για να φέρουν το νερό. Το ’77 ήρθε επιτέλους η βρύση. Μια βρύση, κοινή στην αρχή για όλο το χωριό. Το ρεύμα; Το ρεύμα ήρθε αργότερα, τη δεκαετία του ’80 «παρέα» με τον χωματόδρομο. «Μας έφεραν μετά και τηλέφωνο. Πέντε γραμμές όλες κι όλες. Το νούμερο 1 ήταν του ιατρείου, το 2 του σχολείου, το 3 της κοινότητας, το 4 για το Διαφάνι (το λιμάνι που εξυπηρετεί τους Ολυμπίτες) και το 5 ήταν της οικογένειας μου. Ακόμα το ίδιο νούμερο έχω. Το νούμερο 5 βέβαια εξυπηρετούσε τότε όλο το χωριό. Ερχόντουσαν όλοι στο σπίτι για τηλέφωνο.»

Ραδιόφωνο και τηλεόραση άργησαν πολύ να βάλουν οι Ολυμπίτες. Στην αρχή δεν ήθελαν να επηρεαστούν οι νέες γενιές από τον «έξω» κόσμο. Ήταν σημαντικό για εκείνους να διατηρήσουν σφραγισμένα τα έθιμα τους όσα περισσότερα χρόνια γίνεται.

Ο ασφαλτοστρωμένος δρόμος φτιάχτηκε το 2013, μέχρι τότε ήταν κακοτράχαλος χωματόδρομος, έδωσε νέα πνοή στο χωριό. Πολλοί τουρίστες άρχισαν να το επισκέπτονται και οι κάτοικοι άρχισαν να τους δέχονται με δισταγμό στην αρχή και καχυποψία. Οι νέοι του χωριού έφυγαν για δουλειές, ο παπά Γιάννης κάθε φορά που τους συναντά λέει τη μαντινάδα του «Χρόνια πολλά σας εύχομαι, αγαπητοί μου νέοι, γιατί με εσάς η Όλυμπος, θα ζει και θα αναπνέει.»

Ο παπά Γιάννης γεμάτος περηφάνεια αναπολεί την παλιά εποχή όπου η τεχνολογία δεν είχε ακόμα μπει στη ζωή των κατοίκων του χωριού.

Ιφιγένεια Πλευράκη