Η Greenagenda.gr προχώρησε σε αυτοψία στην ευρύτερη περιοχή της λίμνης Κάρλας

του Νίκου Αβουκάτου

Οκτώ μήνες μετά τις ανεπανάληπτες πλημμύρες των διαδοχικών κακοκαιριών «Daniel» και «Elias», η Greenagenda.gr προχώρησε σε αυτοψία στην ευρύτερη περιοχή της λίμνης Κάρλας, στην προσπάθεια να χαρτογραφήσει την καταστροφή και τη σημερινή κατάσταση που επικρατεί στις παρακάρλιες περιοχές. Κι αυτό λίγες μόλις ώρες πριν η ευρύτερη περιοχή της Θεσσαλίας (συμπεριλαμβανομένης της Μαγνησίας και της τεχνητής λίμνης) δεχθεί ένα νέο σφοδρό χτύπημα, καθώς αύριο αναμένεται να πέσουν ξανά πολλά χιλιοστά υετού, σε μία ήδη κορεσμένη από νερό περιοχή.

Τα πλημμυρισμένα μειώθηκαν στο μισό – Πού οφείλεται η υποχώρηση των νερών

Η Greenagenda.gr συναντήθηκε και βρέθηκε στο ανάχωμα της τεχνητής λίμνης με τον επίκουρο καθηγητή του Τμήματος Αγρονόμων και Τοπογράφων Μηχανικών του ΑΠΘ και επί σειρά ετών Συντονιστή του πρώην Φορέα Διαχείρισης της Κάρλας, Δρ. Παντελή Σιδηρόπουλο. Σύμφωνα με δορυφορική εικόνα (Sentinel 2), λίγες ημέρες πριν, στις 8 Απριλίου, η πλημμυρισμένη έκταση πέριξ της λίμνης Κάρλας ανέρχεται σε 75.000 στρέμματα και έχει μειωθεί κατά το ήμισυ ακριβώς, σε σχέση με τα 150.000 στρέμματα που ήταν τον Σεπτέμβριο του 2023.

Η υποχώρηση αυτή των υδάτων, σύμφωνα με τον κ. Σιδηρόπουλο, οφείλεται κατά βάση σε:

1. Στη λειτουργία της σήραγγας της Κάρλας, που έχει μία πεπερασμένη παροχετευτικότητα
2. Στον μηχανισμό της εξάτμισης των υδάτων από τη θερμοκρασία και από την έλλειψη βροχοπτώσεων κατά τη διάρκεια του χειμώνα
3. Η διήθηση προς τα υπόγεια νερά.

Παρ’ όλα αυτά, όμως, σημειώνει ο ίδιος, ενώ έχουν υποχωρήσει τα ύδατα κατά το ήμισυ, υπάρχει ακόμα ένας πάρα πολύ σημαντικός όγκος νερού που μπορεί να φτάνει και τα τρία μέτρα, κοντά στην παρακάρλια περιοχή. «Και αυτό θα αργήσει αρκετά να υποχωρήσει».

Οι προτάσεις για την αποστράγγιση των υδάτων

Ο κ. Σιδηρόπουλος θεωρείται από τους πλέον ειδικούς σε ό,τι αφορά τα ζητήματα της λίμνης Κάρλα, καθώς από το 2010 και για σχεδόν μία δεκαετία διετέλεσε συντονιστής του πρώην Φορέα Διαχείρισής της, αλλά και το Διδακτορικό του είχε ως περιοχή μελέτης την Κάρλα, με αποτέλεσμα να έχει πλήθος δημοσιεύσεων σε επιστημονικά περιοδικά. Ο ίδιος αριθμεί και αναλύει στη Greenagenda.gr τις προτάσεις του για την πιο άμεση αποστράγγιση των υδάτων και την ανασύσταση της λίμνης. Επιπλέουσες ντιζελαντλίες, που μπορούν να απομακρύνουν 1 εκατ. κυβικά νερού ημερησίως προς τον συλλεκτήρα Σ1 που καταλήγει στον Πηνειό ποταμό, λειτουργία τού ήδη έτοιμου αρδευτικού συστήματος και λειτουργία γεωτρήσεων φόρτισης στα καρστικά του Μαυροβουνίου, η πιο άμεση και πιο φθηνή λύση.

Λίγα μέτρα δυτικά από το θυρόφραγμα, διαπιστώνεται σημαντική υποχώρηση των νερών στο δυτικό και βόρειο μέτωπο, η οποία φάνηκε από τον δορυφόρο στις 8 Απριλίου. «Το κέντρο, η καρδιά της πλημμυρισμένης έκτασης, συρρικνώνεται και πλησιάζει ακριβώς δίπλα στον ταμιευτήρα, όπου τα βάθη είναι πιο μεγάλα».

Κατεστραμμένα χωράφια στον Ριζόμυλο

Στη συνέχεια του οδοιπορικού της η Greenagenda.gr βρέθηκε στον Ριζόμυλο του δήμου Ρήγα Φεραίου που χτυπήθηκε από τα έντονα καιρικά φαινόμενα. Το μεγαλύτερο μέρος των ζημιών έχει αποκατασταθεί, ωστόσο οι ζημιές στις καλλιέργειες είναι σημαντικές, ενώ επικρατεί φόβος και μεγάλη ανησυχία για το μέλλον. Ο Ηλίας Ιωάννου, αγρότης -μέλος της Ένωσης Αγροτικών Συνεταιρισμών Βόλου – ΕΒΟΛ, δείχνει τις ζημιές σε ένα καλαμποκοχώραφο.

30.000 υποβρύχιες αμυγδαλιές

Στην ανατολική πλευρά της λίμνης Κάρλας, στα Κανάλια, τα νερά από τις καταστροφικές πλημμύρες παραμένουν σε κοντινή απόσταση από το χωριό. Σύμφωνα με τον Κώστα Ιωάννου, περίπου 4.000 στρέμματα γης παραμένουν κάτω από το νερό, κυρίως βοσκοτόπια και χωράφια με αμυγδαλιές, σχεδόν 30.000 από αυτές.

Αργός ρυθμός αποστράγγισης, στα όρια της μέγιστης αποθήκευσης νερού ο ταμιευτήρας

Παρακολουθώντας τη σημερινή κατάσταση, ο κ. Σιδηρόπουλος εξήγησε ότι ο ρυθμός αποστράγγισης των πλημμυρικών υδάτων και συνάμα η μείωση των πλημμυρικών εκτάσεων γίνεται με αργό ρυθμό και αυτό οφείλεται στο γεγονός πως, με εξαίρεση τους φυσικούς τρόπους απομάκρυνσης των υδάτων (διήθηση και εξάτμιση), υπάρχει μόνο ένας τεχνητός τρόπος απομάκρυνσής τους: η χρήση της σήραγγας της Κάρλας, που οδηγεί τα νερά στον Παγασητικό κόλπο. Από την άλλη, ο ταμιευτήρας της Κάρλας έχει φτάσει στα όρια της μέγιστης αποθήκευσης νερού και δεν δύναται να παραλάβει επιπλέον νερό, δηλαδή δεν μπορεί πλέον να τελέσει τον αντιπλημμυρικό του ρόλο.

Στο μεταλλικό θυρόφραγμα βασιλεύουν συσσωρευμένες μεγάλες ποσότητες ογκωδών φερτών υλικών, υπενθυμίζοντας το μέγεθος της καταστροφής.