Το ξεκίνημα του ΕΛΑΣ

Μετά την ίδρυση του Εθνικού Απελευθερωτικού Μετώπου (ΕΑΜ) το Σεπτέμβριο του 1941,  ο Θανάσης Κλάρας (Άρης Βελουχιώτης) στέλεχος του ΚΚΕ και υπέρμαχος του αντάρτικου  αποσπά την έγκριση της ηγεσίας του κόμματος έρχεται στη Φθιώτιδα με εντολή του κόμματος για να διερευνήσει την δυνατότητα για  ξεκίνημα της ένοπλης λαϊκής αντίστασης.

Ο Άρης με την οξυδέρκειά του από τη πρώτη στιγμή είδε τα στρατηγικά πλεονεκτήματα του ορεινού όγκου της Ρούμελης για ανάπτυξη του αντάρτικου.

Και ήταν ευτυχής που βρήκε υποστηρικτή της προσπάθειάς του  το Γιαταγάνα.

Οι δύο Ρουμελιώτες  συμφώνησαν πως εδώ πρέπει να ξεκινήσουν και να βγει στο “κλαρί” η αντάρτικη ομάδα της Ρούμελης.

Στις 14 Μαΐου 1942  στη Νέα Σφαίρα Λαμίας έγινε η ιστορική σύσκεψη των τριών υπεύθυνων στελεχών  για την ανάπτυξη του αντάρτικου στη Ρούμελη του Θανάση Κλάρα, Γιώργη Γιαταγάνα και  Γιώργου Χουλιάρα-Περικλή.

Έτσι το Μάιο του 1942 η πρώτη ένοπλη ομάδα του ΕΛΑΣ  που απαρτίζουν ο Άρης Βελουχιώτης, ο Στέφανος Στεφανής (ιδιοκτήτης της καλύβας) ο Φώτης  Μαστροκώστας από τη Σπερχειάδα, οι αδελφοί Νίκος και Βαγγέλης Λέβας από την Ομβριακή και ο Βασίλης Ξυνοτρούλιας  από τους Βελεσιώτες με οπλισμό πέντε περίστροφα και έναν γκρά, εναντίον του κατακτητή  υπό την αρχηγία του Άρη Βελουχιώτη ξεκίνησε από τη καλύβα του Στεφανή στη Σπερχειάδα και κατευθύνθηκε  στη Γουλινά το μικρό βουνό πάνω και νοτιοδυτικά από τη Σπερχειάδα.

Σιγά –σιγά άρχισαν να φτάνουν από τα γύρω χωριά  και άλλοι αγωνιστές έγιναν όλοι- όλοι δεκατέσσαρες.

Δέκατος πέμπτος λογαριάστηκε ο νεαρός Βασίλης Λαγός που ο Άρης θα χρησιμοποιούσε για σύνδεσμο με την οργάνωση της Σπερχειάδας.

Εκεί ο Θανάσης Κλάρας γίνεται ο θρυλικός Αρης Βελουχιώτης  και όλοι οι καπετάνιοι για λόγους συνωμοτικότητας παίρνουν τα ψευδώνυμα με τα οποία θα γίνουν γνωστοί στο πανελλήνιο και θα περάσουν στην ιστορία.

Εκεί,  δίνουν τον όρκο του αντάρτη.

Η Σπερχειάδα διεκδικεί να χαρακτηριστεί ΜΑΡΤΥΡΙΚΗ ΠΟΛΗ ΣΠΕΡΧΕΙΑΔΑ…. 76 χρόνια μετά… ότι απέμεινε από το ΟΛΟΚΑΥΤΩΜΑ της ναζιστικής θηριωδίας 18/06/1944 & η ένδοξη δράση των κατοίκων της στην Εθνική Αντίσταση (1941-1944)

Ο Άρης με τους αντάρτες του ΕΛΑΣ κάνει την πρώτη εμφάνιση του παρελαύνουν μπροστά στα έκπληκτα μάτια των κατοίκων κρατώντας την ελληνική σημαία και τραγουδώντας.

Στη λαϊκή συγκέντρωση που ακολούθησε στην πλατεία του χωριού ο Αρης  με λόγια απλά και πάθος εκλαϊκεύει τους στόχους του αγώνα.

Μιλάει για το ΕΑΜ και τον ΕΛΑΣ που συνεχίζει την Επανάσταση του 21,

«Κηρύσσει την Επανάσταση κατά των ξένων κατακτητών και των ντόπιων συνεργατών τους»

Ζητά την ενίσχυση τους στον αγώνα, με τη φράση «ΕΜΠΡΟΣ ΓΙΑ ΤΟ ΝΕΟ ΑΡΜΑΤΟΛΙΚΙ»

Από στόμα σε στόμα η είδηση για εμφάνιση ανταρτών απλώθηκε αστραπιαία στην ύπαιθρο  και φτάνει στις σκλαβωμένες πολιτείες….

Αποκεφαλίστηκε, τα άκρα του τεμαχίστηκαν και το κεφάλι του κρεμάστηκε σε πλατεία στα Τρίκαλα

Ο άνθρωπος που πίστεψε και οργάνωσε το αντάρτικο, ο αρχηγός του ΕΛΑΣ.

Η δράση του στην αντίσταση ήταν πλούσια και αποτελεί ένα ιστορικό πρόσωπο με πολλούς υποστηρικτές, αλλά και επικριτές, ανάμεσα στους ιδεολογικούς του αντιπάλους.

Την περίοδο πριν από την αυτοκτονία, ο Βελουχιώτης ήταν σε ρήξη με το ΚΚΕ. Είχε διαφωνήσει με τη συμφωνία της Βάρκιζας, αν και την υπέγραψε, όπου οι κομμουνιστές παρέδωσαν τον οπλισμό τους και αποστρατεύτηκαν.

Ίδρυσε το Μέτωπο Εθνικής Ανεξαρτησίας (ΜΕΑ) και τον νέο ΕΛΑΣ με στόχο τον αγώνα εναντίον των Άγγλων.

Η δράση του ήταν ενάντια στην απόφαση του κόμματος το οποίο κατηγορούσε ότι «πρόδωσε τον απλό αντάρτη».

Ανέβηκε στα ορεινά της κεντρικής Ελλάδας, ενώ ο Ζαχαριάδης τον χαρακτήρισε «τυχοδιωκτικό και ύποπτο στοιχείο» βγάζοντας απόφαση με σύνθημα

«Ούτε φαϊ, ούτε νερό στον Άρη».

Το σίγουρο είναι, ότι τις τελευταίες ημέρες της ζωής του ήταν κυνηγημένος από πολυάριθμο στρατό και ένιωθε προδομένος από τους συντρόφους του.

Ο Βαγγέλης Γκονέζος περιέγραψε και αυτό το περιστατικό

Στις 15 Ιουνίου, ο Βελουχιώτης είχε κυκλωθεί δυτικά και ανατολικά στο φαράγγι του Φάγκου. Μαζί με κάποιους πιστούς συντρόφους του, το μέρος ήταν τέτοιο που δεν μπορούσαν να ξεφύγουν. Ο Βελουχιώτης αυτοκτόνησε πριν τον συλλάβουν. Υπάρχουν δύο διαφορετικές εκδοχές για το πως έδωσε τέλος στη ζωή του. Αυτοπυροβολήθηκε ή σκοτώθηκε με χειροβομβίδα.

Μία από τις επίσημα καταγεγραμμένες εκδοχές για τις τελευταίες στιγμές του Βελουχιώτη, είναι αυτή του συντρόφου και αυτόπτη μάρτυρα της αυτοκτονίας Βαγγέλη Γκονέζου. Εμείς οι πέντε, Άρης, Τζαβέλλας, Λέων, γερο-Κόζιακας κι εγώ, (Βαγγέλης Γκονέζος)  κατεβαίνοντας το απότομο και βραχώδες αυτό μέρος στη ρεματιά της Κερασιάς,  ο Άρης έπεσε και χτύπησε πολύ άσχημα στη σπονδυλική στήλη, κάτω από το ύψωμα που λέγεται Μούλκες, ένα εχθρικό πολυβόλο χτυπούσε κατ’ άξονα τη ρεματιά. Μπροστά μας σκοτώνεται ο γερο Κόζιακας και πιο κάτω τραυματίζεται ο Λέων και το κεφάλι του είναι μέσα στα αίματα.

Για μια στιγμή ακούω από το στόμα του Άρη να λέει: «Έζησα 42 χρόνια, έζησα και καλά και άσχημα. Κοιτάξτε εσείς τι θα κάνετε τώρα, γεια σας». Βγάζει το πιστόλι του κι αυτοκτονεί.

Δεν μπόρεσα να καταλάβω τη σκέψη του, ούτε και να αντιδράσω. Ύστερα από το ανεπάντεχο αυτό γεγονός, την αυτοκτονία του Άρη, προχωρήσαμε με τον Λέοντα λίγα μέτρα πιο κάτω και συναντήσαμε τον Τζαβέλλα. «Γιάννη, του είπα, ο αρχηγός αυτοκτόνησε».

Αμέσως ο Τζαβέλλας, που ψυχή του ήταν ο Άρης, γύρισε πίσω κι αφού σταμάτησε αριστερά από το νεκρό αρχηγό, άνοιξε μια χειροβομβίδα, την κράτησε στα χέρια του κι αυτοκτόνησε.

Στο σημείο αυτό της ρεματιάς και κάτω από το υψωματάκι Μούλκες, έμειναν για πάντα οι τρεις σύντροφοι» μας. Οι Άρης και Τζαβέλλας πεσμένοι στο δεξιό μέρος της ρεματιάς κι ο γερο Κόζιακας μέσα στο νερό.

«Την άλλη μέρα, 16.6.45, πρωί-πρωί κατέβηκε στη ρεματιά μια Διμοιρία στρατού με τους δυο παρατηρητές μας.

Περάσανε από κοντά μας σε απόσταση ενός μέτρου, γιατί δεν υπήρχε άλλος δρόμος. Τους μετρήσαμε, ήταν 33 τον αριθμό. Τους δικούς μας, φαίνεται πως τους πήραν για ν” αναγνωρίσουν τους νεκρούς. Ύστερα από αρκετή ώρα κι αφού τελείωσαν το βρώμικο έργο τους, ξαναγύρισαν από το ίδιο μέρος κι έφυγαν.

Εκεί μέσα μείναμε 52 ώρες. Από 15 μέχρι 17 Ιούνη. Το βράδυ στις 17.6.45, μόλις νύχτωσε βγήκαμε και προχωρήσαμε προς τους νεκρούς.

Φθάνοντας, είδαμε ένα τρομερό θέαμα.

Εδώ η αντίδραση έδειξε όλη την απανθρωπιά, την κακία και το μίσος στους νεκρούς αγωνιστές του εθνικο-απελευθερωτικού αγώνα. Θέλησε, χωρίς σεβασμό προς τους νεκρούς, να τους εκδικηθεί με τον πιο απάνθρωπο τρόπο.  Τον Άρη, αφού τον ξεγύμνωσαν και του πήραν τη στολή και τον οπλισμό του, του κόψανε το κεφάλι, τα χέρια από τους ώμους και τα πόδια από τα γόνατα και κάτω. Του Τζαβέλλα του κόψανε το κεφάλι και το δεξί χέρι. Πραγματικά φριχτό θέαμα. Τα πτώματα είχαν αρχίσει να μυρίζουν. Θέλαμε, αλλά δεν μπορούσαμε να τους θάψουμε, γιατί δεν είχαμε κανένα εργαλείο, ούτε και μπορούσαμε να βρούμε.-στο ερημικό αυτό μέρος. Κι έτσι έμειναν άταφοι, τροφή για τους λύκους και τα όρνια»

Ο αποκεφαλισμός του νεκρού Βελουχιώτη και η διαπόμπευση

Την ίδια (ή την επομένη σύμφωνα με άλλες πηγές) ημέρα του θανάτου του Βελουχιώτη, ο «Ριζοσπάστης» δημοσίευσε την επίσημη διαγραφή του από το κόμμα.

Η απόφαση είχε ληφθεί νωρίτερα σε ολομέλεια της Κεντρικής Επιτροπής. Σύμφωνα με μία εκδοχή, ο Βελουχιώτης πληροφορηθεί την αποκήρυξή και ήταν ένας από τους λόγους που τον οδήγησαν στην αυτοκτονία χωρίς αυτό να είναι τεκμηριωμένο. Την επομένη του θανάτου του Άρη Βελουχιώτη ακολούθησε η βεβήλωση του πτώματος, τόσο του ίδιου, όσο και του συντρόφου του Τζαβέλα.

Τα άψυχα σώματα μετά την αναγνώριση, αποκεφαλίστηκαν. Τα δύο κεφάλια περιφέρθηκαν σε διάφορα χωριά, όπου γίνονταν γλέντια, για να καταλήξουν στην πλατεία Ρήγα Φεραίου στα Τρίκαλα. Εκεί τα κρέμασαν και ακολούθησε μεγάλη γιορτή με νταούλια και χορούς.

Τον Ιούνιο του 2011 το ΚΚΕ αποκατέστησε πολιτικά τον Βελουχιώτη λέγοντας μεταξύ άλλων ότι, «είχε δίκιο ως προς την εκτίμηση που έκανε για τη Συμφωνία της Βάρκιζας».