Η παλιά γέφυρα της Χαλκίδας ακόμη διατηρεί την αίγλη της

Η Εύβοια είναι ένα νησί που, στο κοντινότερο σημείο της, βρίσκεται μόνο 40 μέτρα μακριά από τη Βοιωτική Ακτή.

Όταν η παλιά γέφυρα ανοίγει, για να περάσουν τα σκάφη, υπάρχει κόσμος και στις δύο πλευρές της, να χαζέψει τα πλοία που περνούν

Φτάνοντας στη Χαλκίδα, συναντάς πρώτα τη καλωδιωτή κρεμαστή γέφυρα αλλά η πραγματική μαγεία, κρύβεται λίγο πιο πέρα, στην παλιά γέφυρα και στα «τρελά νερά» του Ευβοϊκού κόλπου.

Η πρώτη αναφορά είναι για το αμυντικό σύστημα του 411 π.Χ. Τότε οι Ευβοείς είχαν αποσπαστεί από την Αθηναϊκή συμμαχία και έφτιαξαν σε συνεργασία με τους Θηβαίους δύο ξύλινες γέφυρες (υπήρχε στη μέση του πορθμού νησίδα) και δύο πύργους.  Το 146 π.Χ. η γέφυρα καταστρέφεται για να ξαναχρησιμοποιηθεί με την ίδια μορφή αργότερα και μέχρι την εποχή του Ιουστινιανού.
Το 1470 ο Μωάμεθ ο πορθητής κατασκεύασε στην περιοχή της Αγ. Μαρίνας μία γέφυρα μήκους 100 μ. Η γέφυρα κατασκευάστηκε με 45 πλοία που είχαν για την μεταφορά του στρατού. Η περιοχή ονομαζόταν πούντα Αγ. Μάρκου, ενώ υπήρχαν ακόμα δύο γέφυρες.
Αργότερα οι Ενετοί κατασκεύασαν δύο γέφυρες: μία ξύλινη, που σηκωνόταν για να περνούν τα πλοία και μία πέτρινη με πέντε τόξα. Ανάμεσά τους υπήρχε η νησίδα όπου ήταν χτισμένοι οι δύο πύργοι. Σε αυτούς στέκονταν φτερωτά, μαρμάρινα λιοντάρια. Η γέφυρα ονομαζόταν Νέγρο Πόντε (Μαύρο Γεφύρι) και με το όνομα αυτό μένει γνωστή μέχρι σήμερα η γύρω περιοχή.

Δείτε εδώ το βίντεο

https://www.youtube.com/watch?v=V-ka3JmaIHI

Το 1854 η κυβέρνηση Μαυροκορδάτου αποφασίζει την εκβάθυνση και διαπλάτυνση του πορθμού. Στις αρχές 1857 τελειώνει από το κ. Κουμέλη το πέτρινο μέρος της γέφυρας. Ενώ όλοι περιμένουν να έρθει και το κινητό μέρος και να τελειώσει το έργο, η σφοδρή κακοκαιρία του Γενάρη καταστρέφει τα φράγμα που είχε στηθεί για την εκτροπή των ρευμάτων και η εκβάθυνση αρχίζει ξανά από την αρχή. Αξίζει να σημειωθεί ότι για την κατασκευή εργάστηκαν κατάδικοι των φυλακών Χαλκίδας.

Επιτέλους, ανήμερα των Θεοφανίων του 1858 ο Όθωνας εγκαινιάζει μέσα σε πανηγυρική ατμόσφαιρα και άσχημο καιρό το νέο έργο.
Για τα επόμενα 30 χρόνια γίνονταν συνεχώς εκβαθύνσεις και το 1890 αποφασίζεται να γκρεμιστεί η γέφυρα με τους πύργους και τα τείχη της πόλης για να διευρυνθεί ο πορθμός. Παρά τις αντιρρήσεις των Χαλκιδέων, η γέφυρα γκρεμίζεται και μέχρι το 1896 η συγκοινωνία εκτελείται με ένα «σλέπι» (σχεδία).

Το 1895 επιτέλους τελειώνει η εκβάθυνση και η θεμελίωση και όλοι περιμένουν το καλοκαίρι για να ολοκληρωθεί το έργο, όμως, ελάχιστο καιρό αργότερα, τα κρηπιδώματα πέφτουν στη θάλασσα και η εκβάθυνση αρχίζει πάλι! Προς ανακούφιση των πωλητών αρχίζουν οι δοκιμές τον Μάρτη του 1896 και, επιτέλους, στις 17 Απριλίου η χειροκίνητη, περιστροφική γέφυρα εγκαινιάζεται.
Η περιστροφική γέφυρα λειτούργησε 66 χρόνια χωρίς άλλα προβλήματα.

Η νέα γέφυρα έχει μήκος 40 μ. και η μέγιστη απόσταση από την επιφάνεια της θάλασσας είναι 3,85 μ. Δόθηκε στην κυκλοφορία στις 15/9/1962 και μέχρι σήμερα υπάρχει η πινακίδα κατασκευής της, που γράφει τα εξής: Επινόησης και Μελέτη συρταρωτού συστήματος υπό Ευθυμίου Ι. Μαλάνη διπλωματούχου Μηχανολόγου-Ηλεκτρολόγου Ε.Μ.Π., τεχνικού διευθυντού ΒΙΟ Α.Ε. 1962.

Εκεί, κάτω από την παλιά γέφυρα της Χαλκίδας θα δείτε κάτι που μόνο σε αυτό το σημείο συμβαίνει! Κάθε έξι ώρες τα νερά φουσκώνουν, αναδεύονται και το ρεύμα αλλάζει κατεύθυνση. Το «τρελό» αυτό παγκοσμίως μοναδικό φαινόμενο οφείλεται στην έλξη που ασκεί η Σελήνη, αλλά και στη διαφορά στάθμης μεταξύ νότιου και βόρειου Ευβοϊκού.

Το 1984 αποφασίστηκε και ξεκίνησε η κατασκευή μιας υπερσύγχρονης γέφυρας στην περιοχή της Αγ. Μαρίνας. Κόστισε 3 δις 350 εκατ. δρχ. (περίπου 9.831.150 €)

Δίπλα, η νέα γέφυρα -από το 1993- αποτελεί φαινόμενο τεχνολογίας: μια κρεμαστή-καλωδιωτή γέφυρα μήκους 694,5μ., από τα οποία τα 215 αιωρούνται σε ύψος 35,5 μέτρων, από την οποία μπορείς να θαυμάσεις μια μεγάλη εικόνα της Χαλκίδας.

Όσο επιβλητική και αν είναι, η παλιά γέφυρα ακόμη διατηρεί την αίγλη της, καθώς είναι το σήμα κατατεθέν της Χαλκίδας, ένα κομβικό σημείο, που οδηγεί κατευθείαν στην καρδιά της κοινωνικής της ζωής.

Μάλιστα, όταν η παλιά γέφυρα ανοίγει, για να περάσουν τα σκάφη, πάντα υπάρχει κόσμος και στις δύο πλευρές της, να χαζέψει τα πλοία που περνούν και να θυμηθεί, ίσως, τις εποχές πριν την κατασκευή της μεγάλης γέφυρας, τότε που η πόλη κοβόταν κυριολεκτικά στα δύο μέχρι η γέφυρα να ξανακλείσει και αλίμονο αν είχες «εγκλωβιστεί» στη λάθος πλευρά…

Η Χαλκίδα είναι προορισμός για όλες τις μέρες και τις εποχές, με τον ουρανό της να βάφεται γκρίζος και να αντανακλά τα οργισμένα σύννεφά του στην ταραγμένη θάλασσα τον χειμώνα.

Η καλοκαιρινή επίσκεψη αξίζει να συμπεριλάβει την 26η Ιουλίου, ημέρα γιορτής της πολιούχου Αγίας Παρασκευής, όταν σύσσωμη η Χαλκίδα γιορτάζει με ψητή γουρουνοπούλα.